FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Food Biadh

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Am mìlsean arain is ime aig Fraoch Nic an Deòir

Gaelic Gàidhlig

[Màiri] Innsibh dhomh beagan mu dheidhinn an lof a tha sibh air a dhèanamh ann an seo agus mar a tha sibh a’ dol ga cleachdadh airson am pudding a dhèanamh.

[Fraoch] Tha i fiadhaich soirbh a dhèanamh a chionn tha i dìreach, tha i dìreach, tha thu, tha thu a’ dèanamh beagan tì, poit tì, agus an uair sin tha thu a’ cur braich ann agus tha sin ga fhàgail fiadhaich bog, steigeach, gasta agus siùcar donn ’s uighean, measan, beagan flùir ’s ga dhèanamh anns an àmhainn agus gheibh thu dithis mar seo bhon mhixture sin agus gabhaidh e gu mar leth-uair no rudeigin mar sin agus le sin gleidhich e, tha iad ag ràdh gum bu chòir dhut a ghleidheadh airson a dhà no trì làithean ’s tha e a’ fàs nas fheàrr ach chan urrainn dhuinne a chumail na tha sin gun ithe ann an dìreach dà latha, tha fhios a’d. Agus tha e math anns an reothadair. Tha thu ga chur dìreach a-mach agus tha e soirbh an t-ìm a chur air nuair a tha e fuar, a chionn ma tha e bog tha an t-ìm a’ briseadh suas beagan, agus tha mi a’ dèanamh shliseagan dheth agus tha mi a’ dol a chur ìm air.

[Màiri] A bheil sibh a’ dèanamh tòrr fuine, Heather?

[Fraoch] Chan eil. Tha mi math air còcaireachd ach chan eil mi fiadhaich math air bèicearachd. Tha fhios a’d, nì mi rudan mar aran ghoirid agus briosgaidean. Chan eil mi a’ ceannach briosgaidean idir a chionn tha iad cho soirbh an dèanamh. Agus cuideachd tha mise a’ smaointeach mar a tha daoine ag ràdh riut “ò chan eil e math dhut sin ithe”, “ò fàsaidh tu reamhar”, tha mise a’ creidsinn nach fhàs thu reamhar leis na rudan a rinn thu fhèin a chionn tha fhios a’d ’s e ìm ceart, siùcar ceart, rudan mar sin a tha ann seach an stuff a tha thu a’ ceannachd.

[Màiri] Agus chan eil blas faisg cho math orra co-dhiù.

[Fraoch] Uill tha sin ceart.

[Màiri] Mas urrainn dhut a dhèanamh thu fhèin carson a bhiodh tu ag iarraidh a cheannach?

[Fraoch] Uill tha sin ceart. Chan eil e ag ràdh anns an reasabaidh am bu chòir dhut a bhith pailt leis an ìm ach tha mi a’ smaoineachainn gun dèan sin an gnothach.

[Màiri] Tha Fraoch a’ measgachadh aon ugh slàn agus dà bhuidheagan le làn spàin-tì brìgh vanilla. Tha i an uair sin a’ cur dà unnsa siùcair na cheann agus an rùsg air a sgrìobadh far bloigh liomain agus bloigh orainseir.

[Màiri] Tha Fraoch a’ cur còig deug unnsaichean sruthach de dh’uachdar na lùib.

[Màiri] Agus nuair a tha a’ phudding seo deiseil a bheil tòrr sùgh timcheall air a’ phudding no am bi sibh ga ithe le uachdar no custard?

[Fraoch] Feumaidh pudding uachdar.

[Màiri] Uachdar.

[Fraoch] Tha mi a’ smaoineachdainn gu feum. Nise, chuir mi a h-uile rud ann.

[Fraoch] Ach tha mise ga dhèanamh ann an soitheach car beag an-diugh ach chì sinn. Tha dùil a’m gum bi tuilleadh ’s a’ chòrr an seo airson an t-soithich sin. Tha e ag ràdh gum biadhaich sin sianar ach chan eil iad ag ràdh a bheil na daoine, a bheil iad acrach no nach eil. Right ma-tà agus tha sinn dìreach a’ cur seo a-staigh an seo, a bheil?

[Màiri] Uill tha e a’ coimhead furasta mar a tha sibhse air a dhèanamh gu ruige seo co-dhiù.

[Fraoch] Ò tha thu a’ faicinn, tha thu a’ faicinn thu fhèin gu bheil e furasta sin a dhèanamh.

[Màiri] Ach sin mar a tha a h-uile rud. Tha e a’ coimhead furasta nuair a nì cuideigin eile e.

[Fraoch] Right tha sinn deiseil. Tha an àmhainn, tha am àmhainn teth - thig a-staigh beagan – agus tha mi a’ dol a chur ann ... ann an amar. Tha mi a’ dol a chur uisge teth a-staigh an sin agus … cuiridh sinn seo a-staigh an seo.

[Màiri] Uisge teth timcheall air an t-soitheach.

[Fraoch] ’S e, agus tha sin, bu chòir gun cuir seo, stadaidh e a bhith tuilleadh ’s a’ chòrr teth.

[Màiri] An e uisge goileach a chleachd sibh?

[Fraoch] Uill ’s e. Tha, bha e goileach. One eighty ach ’s e fan a tha sin ’s leis a sin chuir mi air one seventy. Right!

[Màiri] Fichead mionaid.

[Fraoch] Fichead mionaid.

[Fraoch] Tha e ag èirigh. Tha sin a’ coimhead ceart a-nis. Chan eil e a’ sruthadh mun chuairt a-nis.

[Màiri] Ok.

[Fraoch] Nì sin an gnothach.

[Fraoch] Nise, dall ort. Feuch beagan dhe sin.

[Màiri] Tha mi a’ coimhead air adhart ris an seo.

[Fraoch] Tha sin glè mhath.

[Màiri] Dè do bharail? Math?

[Fraoch] Agus ’s toigh leam mar a gheibh thu pìosan beaga cruaidh air a’ mhullach mar sin.

[Màiri] Bha sin fada, fada nas blasta na …

[Fraoch] Dìreach …

[Màiri] … pudding arain ’s ime a dh’fheuch mise roimhe.

[Fraoch] Feuch beagan tuilleadh.

[Fraoch] Chan fhàs thu fiadhaich reamhar le sin.

[Màiri] Sgoinneil.

Chaidh am prògram seo, Fuine, a chraoladh an toiseach ann an 2013. Le taing do Caledonia TV.

 

 

Heather Dewar’s sticky bread and butter pudding

English Beurla

[Mairi] Tell me a little about the loaf that you have made here for us and how you are going to use it to make the pudding.

[Heather] It is really easy to make because it is just, it is just, you are, you make a little tea, a pot of tea, and then you add malt and that leaves it really soft, sticky, nice and brown sugar and eggs, fruit, a little flour and do it in the oven and you get two like this from that mixture and it’ll take about half an hour or something like that and with that it will keep, they say that you ought to keep it for two or three days and it gets better but we can’t keep it for that long without it getting eaten in just two days, you know. And it is good in the freezer. You just put it out and it is easy to put the butter on it as it is cold, because if it is soft the butter breaks up a little, and I am slicing it and I am going to put butter on it.

[Mairi] Do you do a lot of baking, Heather?

[Heather] No. I am good at cooking but I am not very good at baking. You know, I can make things short bread and biscuits. I don’t buy any biscuits because they are so easy to make. And also I think as people say to you “oh it isn’t good for you to eat that”, “oh you will get fat”, I believe that you won’t get fat with the things that you make yourself because you know that it is proper butter, proper sugar, things like that that are in it instead of stuff that you buy.

[Mairi] And they don’t taste nearly so good anyway.

[Heather] Well that is correct.

[Mairi] If you can make it yourself why would you want to buy it?

[Heather] Well that is correct. It doesn’t say in the recipe if you should be generous with the butter but I think that that will do.

[Mairi] Heather mixes one whole egg and two yolks with a full teaspoon of vanilla essence. She then add two ounces of sugar on top of it and the zest scraped from the peel of a lemon and peel of an orange.

[Mairi] Heather puts fifteen fluid ounces of cream into it.

[Mairi] And when this pudding is ready is there lots of juice around the pudding or do you eat it with cream or custard?

[Heather] A pudding needs cream.

[Mairi] Cream.

[Heather] I think it does not need it. I added everything.

[Heather] But I am making it in quite a small dish today but we will see. I expect that there will be too much here for that dish. It says that that will feed six people but they don’t say are the people, are they hungry or not. Right then and we are just putting this in here, aren’t we?

[Mairi] Well it looks easy how you have made it up until now anyway.

[Heather] Oh you see, you see yourself that that is easy to make.

[Mairi] But that is how everything is. It looks easy when someone else makes it.

[Heather] Right we are ready. The oven is, the oven is hot – come in a little – and I am going to put in … in a bath. I am going to put hot water in there and … we will put this in here.

[Mairi] Hot water around the dish.

[Heather] Yes, and that is, this ought to put, it will stop it being overly hot.

[Mairi] Is it boiling water that you used?

[Heather] Well yes. It is, it was boiling. One eighty but that is a fan so I put it on at one seventy. Right!

[Mairi] Twenty minutes.

[Heather] Twenty minutes.

[Heather] Ah, it has risen. That looks correct now. It isn’t oozing now.

[Mairi] Ok.

[Heather] That will do.

[Heather] Now, fire on. Try a little of that.

[Mairi] I am looking forward to this.

[Heather] That is very good.

[Mairi] What do you think? Good?

[Heather] And I like how you get little hard pieces on the top like that.

[Mairi] That was much, much tastier than …

[Heather] Just …

[Mairi] … bread and butter pudding that I tried previously.

[Heather] Try a little more.

[Heather] You won’t get very fat with that.

[Mairi] Brilliant.

This programme, Fuine, was first broadcast in 2013. Courtesy of Caledonia TV

 

 

Am mìlsean arain is ime aig Fraoch Nic an Deòir

Gaelic Gàidhlig

[Màiri] Innsibh dhomh beagan mu dheidhinn an lof a tha sibh air a dhèanamh ann an seo agus mar a tha sibh a’ dol ga cleachdadh airson am pudding a dhèanamh.

[Fraoch] Tha i fiadhaich soirbh a dhèanamh a chionn tha i dìreach, tha i dìreach, tha thu, tha thu a’ dèanamh beagan tì, poit tì, agus an uair sin tha thu a’ cur braich ann agus tha sin ga fhàgail fiadhaich bog, steigeach, gasta agus siùcar donn ’s uighean, measan, beagan flùir ’s ga dhèanamh anns an àmhainn agus gheibh thu dithis mar seo bhon mhixture sin agus gabhaidh e gu mar leth-uair no rudeigin mar sin agus le sin gleidhich e, tha iad ag ràdh gum bu chòir dhut a ghleidheadh airson a dhà no trì làithean ’s tha e a’ fàs nas fheàrr ach chan urrainn dhuinne a chumail na tha sin gun ithe ann an dìreach dà latha, tha fhios a’d. Agus tha e math anns an reothadair. Tha thu ga chur dìreach a-mach agus tha e soirbh an t-ìm a chur air nuair a tha e fuar, a chionn ma tha e bog tha an t-ìm a’ briseadh suas beagan, agus tha mi a’ dèanamh shliseagan dheth agus tha mi a’ dol a chur ìm air.

[Màiri] A bheil sibh a’ dèanamh tòrr fuine, Heather?

[Fraoch] Chan eil. Tha mi math air còcaireachd ach chan eil mi fiadhaich math air bèicearachd. Tha fhios a’d, nì mi rudan mar aran ghoirid agus briosgaidean. Chan eil mi a’ ceannach briosgaidean idir a chionn tha iad cho soirbh an dèanamh. Agus cuideachd tha mise a’ smaointeach mar a tha daoine ag ràdh riut “ò chan eil e math dhut sin ithe”, “ò fàsaidh tu reamhar”, tha mise a’ creidsinn nach fhàs thu reamhar leis na rudan a rinn thu fhèin a chionn tha fhios a’d ’s e ìm ceart, siùcar ceart, rudan mar sin a tha ann seach an stuff a tha thu a’ ceannachd.

[Màiri] Agus chan eil blas faisg cho math orra co-dhiù.

[Fraoch] Uill tha sin ceart.

[Màiri] Mas urrainn dhut a dhèanamh thu fhèin carson a bhiodh tu ag iarraidh a cheannach?

[Fraoch] Uill tha sin ceart. Chan eil e ag ràdh anns an reasabaidh am bu chòir dhut a bhith pailt leis an ìm ach tha mi a’ smaoineachainn gun dèan sin an gnothach.

[Màiri] Tha Fraoch a’ measgachadh aon ugh slàn agus dà bhuidheagan le làn spàin-tì brìgh vanilla. Tha i an uair sin a’ cur dà unnsa siùcair na cheann agus an rùsg air a sgrìobadh far bloigh liomain agus bloigh orainseir.

[Màiri] Tha Fraoch a’ cur còig deug unnsaichean sruthach de dh’uachdar na lùib.

[Màiri] Agus nuair a tha a’ phudding seo deiseil a bheil tòrr sùgh timcheall air a’ phudding no am bi sibh ga ithe le uachdar no custard?

[Fraoch] Feumaidh pudding uachdar.

[Màiri] Uachdar.

[Fraoch] Tha mi a’ smaoineachdainn gu feum. Nise, chuir mi a h-uile rud ann.

[Fraoch] Ach tha mise ga dhèanamh ann an soitheach car beag an-diugh ach chì sinn. Tha dùil a’m gum bi tuilleadh ’s a’ chòrr an seo airson an t-soithich sin. Tha e ag ràdh gum biadhaich sin sianar ach chan eil iad ag ràdh a bheil na daoine, a bheil iad acrach no nach eil. Right ma-tà agus tha sinn dìreach a’ cur seo a-staigh an seo, a bheil?

[Màiri] Uill tha e a’ coimhead furasta mar a tha sibhse air a dhèanamh gu ruige seo co-dhiù.

[Fraoch] Ò tha thu a’ faicinn, tha thu a’ faicinn thu fhèin gu bheil e furasta sin a dhèanamh.

[Màiri] Ach sin mar a tha a h-uile rud. Tha e a’ coimhead furasta nuair a nì cuideigin eile e.

[Fraoch] Right tha sinn deiseil. Tha an àmhainn, tha am àmhainn teth - thig a-staigh beagan – agus tha mi a’ dol a chur ann ... ann an amar. Tha mi a’ dol a chur uisge teth a-staigh an sin agus … cuiridh sinn seo a-staigh an seo.

[Màiri] Uisge teth timcheall air an t-soitheach.

[Fraoch] ’S e, agus tha sin, bu chòir gun cuir seo, stadaidh e a bhith tuilleadh ’s a’ chòrr teth.

[Màiri] An e uisge goileach a chleachd sibh?

[Fraoch] Uill ’s e. Tha, bha e goileach. One eighty ach ’s e fan a tha sin ’s leis a sin chuir mi air one seventy. Right!

[Màiri] Fichead mionaid.

[Fraoch] Fichead mionaid.

[Fraoch] Tha e ag èirigh. Tha sin a’ coimhead ceart a-nis. Chan eil e a’ sruthadh mun chuairt a-nis.

[Màiri] Ok.

[Fraoch] Nì sin an gnothach.

[Fraoch] Nise, dall ort. Feuch beagan dhe sin.

[Màiri] Tha mi a’ coimhead air adhart ris an seo.

[Fraoch] Tha sin glè mhath.

[Màiri] Dè do bharail? Math?

[Fraoch] Agus ’s toigh leam mar a gheibh thu pìosan beaga cruaidh air a’ mhullach mar sin.

[Màiri] Bha sin fada, fada nas blasta na …

[Fraoch] Dìreach …

[Màiri] … pudding arain ’s ime a dh’fheuch mise roimhe.

[Fraoch] Feuch beagan tuilleadh.

[Fraoch] Chan fhàs thu fiadhaich reamhar le sin.

[Màiri] Sgoinneil.

Chaidh am prògram seo, Fuine, a chraoladh an toiseach ann an 2013. Le taing do Caledonia TV.

 

 

Heather Dewar’s sticky bread and butter pudding

English Beurla

[Mairi] Tell me a little about the loaf that you have made here for us and how you are going to use it to make the pudding.

[Heather] It is really easy to make because it is just, it is just, you are, you make a little tea, a pot of tea, and then you add malt and that leaves it really soft, sticky, nice and brown sugar and eggs, fruit, a little flour and do it in the oven and you get two like this from that mixture and it’ll take about half an hour or something like that and with that it will keep, they say that you ought to keep it for two or three days and it gets better but we can’t keep it for that long without it getting eaten in just two days, you know. And it is good in the freezer. You just put it out and it is easy to put the butter on it as it is cold, because if it is soft the butter breaks up a little, and I am slicing it and I am going to put butter on it.

[Mairi] Do you do a lot of baking, Heather?

[Heather] No. I am good at cooking but I am not very good at baking. You know, I can make things short bread and biscuits. I don’t buy any biscuits because they are so easy to make. And also I think as people say to you “oh it isn’t good for you to eat that”, “oh you will get fat”, I believe that you won’t get fat with the things that you make yourself because you know that it is proper butter, proper sugar, things like that that are in it instead of stuff that you buy.

[Mairi] And they don’t taste nearly so good anyway.

[Heather] Well that is correct.

[Mairi] If you can make it yourself why would you want to buy it?

[Heather] Well that is correct. It doesn’t say in the recipe if you should be generous with the butter but I think that that will do.

[Mairi] Heather mixes one whole egg and two yolks with a full teaspoon of vanilla essence. She then add two ounces of sugar on top of it and the zest scraped from the peel of a lemon and peel of an orange.

[Mairi] Heather puts fifteen fluid ounces of cream into it.

[Mairi] And when this pudding is ready is there lots of juice around the pudding or do you eat it with cream or custard?

[Heather] A pudding needs cream.

[Mairi] Cream.

[Heather] I think it does not need it. I added everything.

[Heather] But I am making it in quite a small dish today but we will see. I expect that there will be too much here for that dish. It says that that will feed six people but they don’t say are the people, are they hungry or not. Right then and we are just putting this in here, aren’t we?

[Mairi] Well it looks easy how you have made it up until now anyway.

[Heather] Oh you see, you see yourself that that is easy to make.

[Mairi] But that is how everything is. It looks easy when someone else makes it.

[Heather] Right we are ready. The oven is, the oven is hot – come in a little – and I am going to put in … in a bath. I am going to put hot water in there and … we will put this in here.

[Mairi] Hot water around the dish.

[Heather] Yes, and that is, this ought to put, it will stop it being overly hot.

[Mairi] Is it boiling water that you used?

[Heather] Well yes. It is, it was boiling. One eighty but that is a fan so I put it on at one seventy. Right!

[Mairi] Twenty minutes.

[Heather] Twenty minutes.

[Heather] Ah, it has risen. That looks correct now. It isn’t oozing now.

[Mairi] Ok.

[Heather] That will do.

[Heather] Now, fire on. Try a little of that.

[Mairi] I am looking forward to this.

[Heather] That is very good.

[Mairi] What do you think? Good?

[Heather] And I like how you get little hard pieces on the top like that.

[Mairi] That was much, much tastier than …

[Heather] Just …

[Mairi] … bread and butter pudding that I tried previously.

[Heather] Try a little more.

[Heather] You won’t get very fat with that.

[Mairi] Brilliant.

This programme, Fuine, was first broadcast in 2013. Courtesy of Caledonia TV