FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Entertainment Dibhearsan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Faclan ùra Gàidhlig - a bheil thusa eòlach orra?

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Tha sinn uile eòlach gu leòr air faclan ùra ann an Gàidhlig. ’S dòcha nach eil sinn a’ tuigsinn cuid dhiubh, uaireannan eile chan eil ann ach seann fhaclan air an cleachdadh ann an dòighean ùra. Nì sinne ar dìcheall an suidheachadh sin a leasachadh dhuibh anns a’ chuairt a tha seo. ’S dòcha, co-dhiù. Dà phuing airson gach freagairt a tha ceart, bonus ann an siud ’s ann an seo, agus ma tha am freagairt ceàrr, thèid e a-null chun an taoibh eile, tha cothrom agaibh. Agus chì sinn dè an t-alt a th’ aig na sgiobaidhean a-nis air a’ phrògram air na jackenfilisters. Seo na fuaimean a bhios aig na sgiobaidhean, a Mhàiri-Anna – an jackenfilister agaibh fhèin. Aiseag Bheàrnaraigh, saoilidh mi.

[Dòmhnall] Tha e glè choltach ris, ann an ceò, ann an ceò, ach chan eil sinne ann an ceò. Idir.

[Ùisdean] Tha mi a’ smaointinn gun do dh'fhalbh i.

[Ùisdean] Agus air an taobh eile, an jackenfilister aig Iain ’s Angela . Feuch ‘blast’ eile!

[Angela] Coileach, an e?

[Iain] Chan e na coileach! Gèadh!

[Ùisdean] Coileach?! Dè seòrsa coilich…?

[Iain] Cuideigin air breabadh na casan-deiridh aige.

[Ùisdean] Uill, ’s e coileach Dhùn Èideann ’s dòcha, ach na geòidh aig Ìle ma-thà.

[Angela] Cha chuala mi ach beagan dheth.

[Ùisdean] Na faclan. Na faclan ùra. Tha mise a’ dol a thoirt dhuibh facal agus ’s e laighe air na jackenfilisters feuch dè tha facal a’ ciallachadh. Seo a’ chiad fhacal – “clisg-phuing”. Cò tha dol a dh’ fheuchainn air?

[Iain] “Clisg-phuing”?

[Ùisdean] Tha sibh nur cadal!

[Angela] Chan eil! Chan eil!

[Ùisdean] Màiri-Anna ’s Dòmhnall! Dè th’ ann?

[Màiri-Anna] ’S e tha sa chlisg-phuing, tha, a chionn ’s gum bi i a’ gluasad a-null ’s a-nall air an sgrion agad, tha rud a chì thu nuair a tha ag obair leis a’ choimpiutair agus a ghluaiseas tu luchag, agus chì thu an comharra beag a’ dol an siud ’s an seo.

[Ùisdean] Chan e buileach. Bheir mi dhut aon chomharra. Chan e buileach.

[Dòmhnall] ’S e, a’ phuing bheag, am faod mise tighinn a-steach? Tha e coltach ris a’ phuing bhig feuch am bi fios agad càite a bheil e.

[Angela] Ò, tha fhios agamsa, tha fhios agamsa!

[Ùisdean] Chan e! Chan e.

[Angela] Tha fhios agamsa – exclamation mark.

[Iain] Ò, an e gu dearbh?

[Ùisdean] ’S e. ‘Exclamation mark’

[Iain] Clisg-phuing?

[Ùisdean] Angela, ceart. Aon phuing do dh’Angela.

[Iain] Feumaidh sinn a chleachdadh.

[Ùisdean] Dà phuing do dh’Angela, tha mi duilich. Dà phuing. Tha thu a’ faighinn dà phuing.

[Màiri-Anna] Tha mise a’ faighinn aonan.

[Angela] Cia mheud a th’ againne a-nis?

[Ùisdean] Uill, nì sinn a’ chuairt a tha seo agus thig mi air ais.

[Ùisdean] Seo a-nise am facal, an ath-fhacal – “sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”? Màiri-Anna?

[Màiri-Anna] Tha, sgudal-dealain.

[Ùisdean] Mìnich e dhomh.

[Màiri-Anna] Uill, sin agad, tuigidh tu fhèin dè th’ ann an ‘sgudal’.

[Ùisdean] Chan eil mi, mise a’ gabhail gnothach ri ‘sgudal’.

[Màiri-Anna] Agus tuigidh tu dè th’ ann an ‘dealan’ agus bha a dhà ann an sin…

[Ùisdean] Agus, dè tha sin a’ ciallachadh?

[Màiri-Anna] Tha mi a’ smaoineachadh gu bheil e a’ ciallachadh nuair a tha thu a’ cosg cus dealain, seo an rud a th’ air fhàgail.

[Ùisdean] Tha eagal orm a Mhàiri-Anna, nach e.

[Angela] Tha fhios agamsa, tha fhios agamsa dè th’ ann. Tha fhios agamsa.

[Angela] Seadh. Angela?

[Iain] Mura bheil na h-uinneagan agad…

[Angela] Mar gum biodh, eh, am faod mi a ràdh ann am Beurla?

[Ùisdean] Faodaidh. Feuch e. Tha uidhir de Bheurla agam, tuigidh mi thu.

[Angela] Aidh, ’s e ‘Energy Waste’. ‘Energy Waste’.

[Ùisdean] Chan e. Chan e.

[Angela] Chan e? Dè th’ ann?

[Ùisdean] Chan e. Tha sibh gu tur ceàrr. ‘Junk Mail’ no ‘Spam’.

[Uile] Ò… ’s e!

[Dòmhnall] Spam?

[Ùisdean] Feuchaibh aonan eile. Feuch am bi sibh sgiobalta leis an fhear seo. ‘Steallair”. ‘Steallair”.

[Iain] Ò, chan e…

[Ùisdean] Coileach Ìle?

[Iain] An e rud fo am bi thu a’ seasamh sa mhadainn?

[Angela] Chan e, chan e. Sin am frasair.

[Iain] Frasair, gabh mo leisgeul…

[Ùisdean] A Dhòmhnaill? Rhyno?

[Dòmhnall] “Steallair” – ’s e, eh, eh, dìreach, rud a bhios agad sa ghàrradh a’ cur…

[Ùisdean] Chan e, nas motha. ‘Syringe’. ‘Syringe’ a bhiodh aig an dotair.

[Iain] ‘Syringe’?

[Ùisdean] ‘Syringe’ a bhiodh aig dotair. Uill, bha sibh cho truagh ann an siud ri-chèile.

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

New Gaelic words - do you know them?

English Beurla

[Hugh Dan] - We are all pretty educated on new words in Gaelic. Perhaps we don’t understand some of them, at other times they are just old words used in new ways. We’ll try our best to improve that situation for you in this round. Perhaps, anyway. Two points for each correct answer, a bonus here and there, and if the answer is incorrect, it’ll go over to the other side, you’ll get a chance. We’ll now see what sound the teams on the programme have on their jackenfilisters. Here are the teams’ sounds, Mary Anne - your jackenfilister The Berneray Ferry, I suspect.

[Donald] It’s very similar to it, in the fog, in the fog, but we’re not foggy. At all.

[Hugh Dan] I think that it’s gone away.

[Hugh Dan] And on the other side, John and Angela’s jackenfilister! Give it another blast!

[Angela] A rooster, isn’t it?

[John] It’s not a rooster! A goose!

[Hugh Dan] A rooster? What sort of rooster …?

[John] One where someone has kicked out its hind leg.

[Hugh Dan] Well, perhaps it’s an Edinburgh cockerel, but it’s geese in Islay, then.

[Angela] I only heard a little.

[Hugh Dan] The words, the new words. I’m going to give you a word and you’ve to hit your jackenfilisters and try to work out what the word means. Here’s the first word - “clisg-phuing”. Who’s going to try this one?

[John] Clisg-phuing?

[Hugh Dan] You’re all asleep!

[Angela] No! No!

[Hugh Dan] Mary Anne agus Donald! What is it?

[Màiri-Anna] The ‘clisg-phuing’ is, because it moves about all over your screen, it’s the thing which you see when you’re working on the computer and you move the mouse, you see a little pointer going from here to there.

[Hugh Dan] Not quite. I’ll give you one point. Not quite.

[Donald] It’s, the little point, may I come in here? It’s a bit like the wee point that shows you where you are.

[Angela] Oh, I know, I know!

[Hugh Dan] No! No.

[Angela] I know – exclamation mark.

[John] Oh, is it really?

[Hugh Dan] Yes. ‘Exclamation mark’

[John] Clisg-phuing?

[Hugh Dan] Angela, you’re right. One point for Angela.

[John] We need to use it.

[Hugh Dan] Two points for Angela, I’m sorry. Two points. You get two points.

[Màiri-Anna] I get one.

[Angela] Cia mheud a th’ againne a-nis?

[Hugh Dan] Well, we’ll do the next round and I’ll come back.

[Hugh Dan] Here’s the word, the next word - “sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”? Mary Anne?

[Màiri-Anna] It’s, sgudal-dealain.

[Hugh Dan] Explain it to me.

[Màiri-Anna] Well, you know, you know what ‘sgudal’ is.

[Hugh Dan] I don’t, I don’t have anything to do with ‘sgudal’.

[Màiri-Anna] And you know what ‘dealan’ is and they were both there…

[Hugh Dan] And, what does that mean?

[Màiri-Anna] I think it means when you use to much electricity, this is what’s left over.

[Hugh Dan] I’m afraid, Mary Anne, that’s it isn’t.

[Angela] I know, I know what it is.

[Angela] Yes. Angela?

[John] If you don’t have windows…

[Angela] As if, may I say this in English?

[Hugh Dan] Yes, you may. Try it, I have my share of English. I’ll understand you.

[Angela] Aye, it’s ‘Energy waste’. ‘Energy Waste’.

[Hugh Dan] No. No.

[Angela] No? What is it?

[Hugh Dan] No. You’re totally incorrect. ‘Junk Mail’ or ‘Spam’.

[Uile Oh… it is!]

[Dòmhnall] Spam?

[Hugh Dan] Here, try another one. Try and see if you can get this one correct. “Steallair”. “Steallair”.

[John] Oh, it’s not…]

[Hugh Dan] An Islay cockerel?

[John] Is it the thing which you stand under the morning?

[Angela] No, no. That’s the shower.

[John] Shower, excuse me…

[Hugh Dan] Donald? Rhyno?

[Donald] “Steallair” - it’s, em, em, just, a thing which you’d have in your garden which does…

[Hugh Dan] Not that either. ‘Syringe’. A ‘syringe’ that a doctor would have.

[John] ‘Syringe’?

[Hugh Dan] A ‘syringe’ a doctor would have. Well, you were all so terrible together there.

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.

 

 

Faclan ùra Gàidhlig - a bheil thusa eòlach orra?

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Tha sinn uile eòlach gu leòr air faclan ùra ann an Gàidhlig. ’S dòcha nach eil sinn a’ tuigsinn cuid dhiubh, uaireannan eile chan eil ann ach seann fhaclan air an cleachdadh ann an dòighean ùra. Nì sinne ar dìcheall an suidheachadh sin a leasachadh dhuibh anns a’ chuairt a tha seo. ’S dòcha, co-dhiù. Dà phuing airson gach freagairt a tha ceart, bonus ann an siud ’s ann an seo, agus ma tha am freagairt ceàrr, thèid e a-null chun an taoibh eile, tha cothrom agaibh. Agus chì sinn dè an t-alt a th’ aig na sgiobaidhean a-nis air a’ phrògram air na jackenfilisters. Seo na fuaimean a bhios aig na sgiobaidhean, a Mhàiri-Anna – an jackenfilister agaibh fhèin. Aiseag Bheàrnaraigh, saoilidh mi.

[Dòmhnall] Tha e glè choltach ris, ann an ceò, ann an ceò, ach chan eil sinne ann an ceò. Idir.

[Ùisdean] Tha mi a’ smaointinn gun do dh'fhalbh i.

[Ùisdean] Agus air an taobh eile, an jackenfilister aig Iain ’s Angela . Feuch ‘blast’ eile!

[Angela] Coileach, an e?

[Iain] Chan e na coileach! Gèadh!

[Ùisdean] Coileach?! Dè seòrsa coilich…?

[Iain] Cuideigin air breabadh na casan-deiridh aige.

[Ùisdean] Uill, ’s e coileach Dhùn Èideann ’s dòcha, ach na geòidh aig Ìle ma-thà.

[Angela] Cha chuala mi ach beagan dheth.

[Ùisdean] Na faclan. Na faclan ùra. Tha mise a’ dol a thoirt dhuibh facal agus ’s e laighe air na jackenfilisters feuch dè tha facal a’ ciallachadh. Seo a’ chiad fhacal – “clisg-phuing”. Cò tha dol a dh’ fheuchainn air?

[Iain] “Clisg-phuing”?

[Ùisdean] Tha sibh nur cadal!

[Angela] Chan eil! Chan eil!

[Ùisdean] Màiri-Anna ’s Dòmhnall! Dè th’ ann?

[Màiri-Anna] ’S e tha sa chlisg-phuing, tha, a chionn ’s gum bi i a’ gluasad a-null ’s a-nall air an sgrion agad, tha rud a chì thu nuair a tha ag obair leis a’ choimpiutair agus a ghluaiseas tu luchag, agus chì thu an comharra beag a’ dol an siud ’s an seo.

[Ùisdean] Chan e buileach. Bheir mi dhut aon chomharra. Chan e buileach.

[Dòmhnall] ’S e, a’ phuing bheag, am faod mise tighinn a-steach? Tha e coltach ris a’ phuing bhig feuch am bi fios agad càite a bheil e.

[Angela] Ò, tha fhios agamsa, tha fhios agamsa!

[Ùisdean] Chan e! Chan e.

[Angela] Tha fhios agamsa – exclamation mark.

[Iain] Ò, an e gu dearbh?

[Ùisdean] ’S e. ‘Exclamation mark’

[Iain] Clisg-phuing?

[Ùisdean] Angela, ceart. Aon phuing do dh’Angela.

[Iain] Feumaidh sinn a chleachdadh.

[Ùisdean] Dà phuing do dh’Angela, tha mi duilich. Dà phuing. Tha thu a’ faighinn dà phuing.

[Màiri-Anna] Tha mise a’ faighinn aonan.

[Angela] Cia mheud a th’ againne a-nis?

[Ùisdean] Uill, nì sinn a’ chuairt a tha seo agus thig mi air ais.

[Ùisdean] Seo a-nise am facal, an ath-fhacal – “sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”? Màiri-Anna?

[Màiri-Anna] Tha, sgudal-dealain.

[Ùisdean] Mìnich e dhomh.

[Màiri-Anna] Uill, sin agad, tuigidh tu fhèin dè th’ ann an ‘sgudal’.

[Ùisdean] Chan eil mi, mise a’ gabhail gnothach ri ‘sgudal’.

[Màiri-Anna] Agus tuigidh tu dè th’ ann an ‘dealan’ agus bha a dhà ann an sin…

[Ùisdean] Agus, dè tha sin a’ ciallachadh?

[Màiri-Anna] Tha mi a’ smaoineachadh gu bheil e a’ ciallachadh nuair a tha thu a’ cosg cus dealain, seo an rud a th’ air fhàgail.

[Ùisdean] Tha eagal orm a Mhàiri-Anna, nach e.

[Angela] Tha fhios agamsa, tha fhios agamsa dè th’ ann. Tha fhios agamsa.

[Angela] Seadh. Angela?

[Iain] Mura bheil na h-uinneagan agad…

[Angela] Mar gum biodh, eh, am faod mi a ràdh ann am Beurla?

[Ùisdean] Faodaidh. Feuch e. Tha uidhir de Bheurla agam, tuigidh mi thu.

[Angela] Aidh, ’s e ‘Energy Waste’. ‘Energy Waste’.

[Ùisdean] Chan e. Chan e.

[Angela] Chan e? Dè th’ ann?

[Ùisdean] Chan e. Tha sibh gu tur ceàrr. ‘Junk Mail’ no ‘Spam’.

[Uile] Ò… ’s e!

[Dòmhnall] Spam?

[Ùisdean] Feuchaibh aonan eile. Feuch am bi sibh sgiobalta leis an fhear seo. ‘Steallair”. ‘Steallair”.

[Iain] Ò, chan e…

[Ùisdean] Coileach Ìle?

[Iain] An e rud fo am bi thu a’ seasamh sa mhadainn?

[Angela] Chan e, chan e. Sin am frasair.

[Iain] Frasair, gabh mo leisgeul…

[Ùisdean] A Dhòmhnaill? Rhyno?

[Dòmhnall] “Steallair” – ’s e, eh, eh, dìreach, rud a bhios agad sa ghàrradh a’ cur…

[Ùisdean] Chan e, nas motha. ‘Syringe’. ‘Syringe’ a bhiodh aig an dotair.

[Iain] ‘Syringe’?

[Ùisdean] ‘Syringe’ a bhiodh aig dotair. Uill, bha sibh cho truagh ann an siud ri-chèile.

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

New Gaelic words - do you know them?

English Beurla

[Hugh Dan] - We are all pretty educated on new words in Gaelic. Perhaps we don’t understand some of them, at other times they are just old words used in new ways. We’ll try our best to improve that situation for you in this round. Perhaps, anyway. Two points for each correct answer, a bonus here and there, and if the answer is incorrect, it’ll go over to the other side, you’ll get a chance. We’ll now see what sound the teams on the programme have on their jackenfilisters. Here are the teams’ sounds, Mary Anne - your jackenfilister The Berneray Ferry, I suspect.

[Donald] It’s very similar to it, in the fog, in the fog, but we’re not foggy. At all.

[Hugh Dan] I think that it’s gone away.

[Hugh Dan] And on the other side, John and Angela’s jackenfilister! Give it another blast!

[Angela] A rooster, isn’t it?

[John] It’s not a rooster! A goose!

[Hugh Dan] A rooster? What sort of rooster …?

[John] One where someone has kicked out its hind leg.

[Hugh Dan] Well, perhaps it’s an Edinburgh cockerel, but it’s geese in Islay, then.

[Angela] I only heard a little.

[Hugh Dan] The words, the new words. I’m going to give you a word and you’ve to hit your jackenfilisters and try to work out what the word means. Here’s the first word - “clisg-phuing”. Who’s going to try this one?

[John] Clisg-phuing?

[Hugh Dan] You’re all asleep!

[Angela] No! No!

[Hugh Dan] Mary Anne agus Donald! What is it?

[Màiri-Anna] The ‘clisg-phuing’ is, because it moves about all over your screen, it’s the thing which you see when you’re working on the computer and you move the mouse, you see a little pointer going from here to there.

[Hugh Dan] Not quite. I’ll give you one point. Not quite.

[Donald] It’s, the little point, may I come in here? It’s a bit like the wee point that shows you where you are.

[Angela] Oh, I know, I know!

[Hugh Dan] No! No.

[Angela] I know – exclamation mark.

[John] Oh, is it really?

[Hugh Dan] Yes. ‘Exclamation mark’

[John] Clisg-phuing?

[Hugh Dan] Angela, you’re right. One point for Angela.

[John] We need to use it.

[Hugh Dan] Two points for Angela, I’m sorry. Two points. You get two points.

[Màiri-Anna] I get one.

[Angela] Cia mheud a th’ againne a-nis?

[Hugh Dan] Well, we’ll do the next round and I’ll come back.

[Hugh Dan] Here’s the word, the next word - “sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”. “Sgudal-dealain”? Mary Anne?

[Màiri-Anna] It’s, sgudal-dealain.

[Hugh Dan] Explain it to me.

[Màiri-Anna] Well, you know, you know what ‘sgudal’ is.

[Hugh Dan] I don’t, I don’t have anything to do with ‘sgudal’.

[Màiri-Anna] And you know what ‘dealan’ is and they were both there…

[Hugh Dan] And, what does that mean?

[Màiri-Anna] I think it means when you use to much electricity, this is what’s left over.

[Hugh Dan] I’m afraid, Mary Anne, that’s it isn’t.

[Angela] I know, I know what it is.

[Angela] Yes. Angela?

[John] If you don’t have windows…

[Angela] As if, may I say this in English?

[Hugh Dan] Yes, you may. Try it, I have my share of English. I’ll understand you.

[Angela] Aye, it’s ‘Energy waste’. ‘Energy Waste’.

[Hugh Dan] No. No.

[Angela] No? What is it?

[Hugh Dan] No. You’re totally incorrect. ‘Junk Mail’ or ‘Spam’.

[Uile Oh… it is!]

[Dòmhnall] Spam?

[Hugh Dan] Here, try another one. Try and see if you can get this one correct. “Steallair”. “Steallair”.

[John] Oh, it’s not…]

[Hugh Dan] An Islay cockerel?

[John] Is it the thing which you stand under the morning?

[Angela] No, no. That’s the shower.

[John] Shower, excuse me…

[Hugh Dan] Donald? Rhyno?

[Donald] “Steallair” - it’s, em, em, just, a thing which you’d have in your garden which does…

[Hugh Dan] Not that either. ‘Syringe’. A ‘syringe’ that a doctor would have.

[John] ‘Syringe’?

[Hugh Dan] A ‘syringe’ a doctor would have. Well, you were all so terrible together there.

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.