FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Entertainment Dibhearsan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

A' cur fàilte air Marie agus Ailig

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Fàilte oirbh gu sreath ùr Aibisidh far am bi mise, Ùisdean MacIllFhinnein, a’ feuchainn ri ceann a’ mhaide a chumail ri dà sgioba de dh’eòlaichean no co-dhiù duine no dithis a th’ air aoigheachd againn aig nach robh an còrr ri dhèanamh. Agus iad a’ sporghail ann an cùiltean agus ann an oiseanan cànan nan Gàidheal. Bidh abairtean againn, faclan, seanfhaclan agus faclan ùra. ’S dòcha feum air fiaclan ùra cuideachd mus bi an leth-uair a-mach. Dh’fhaodadh nach bi mi fhìn no iad fhèin no gu dearbh sibh fhèin càil nas foghlamaichte aig deireadh an t-sreath phrògraman seo ach tha sinn an dòchas gun toir sinn gàire oirbh agus gun glac sibh facal no abairt no fiosrachadh às ùr anns an dol seachad. Gu na sgiobaidhean ma-thà agus na sgiobairean. An toiseach, air mo làimh chlì an craoladair ainmeil Iain MacIlleMhìcheil. Uill ’s iomadh duine ainmeil a tha air tighinn a-mach à Eilean Ìle. A rèir càite an lorg sibh am fiosrachadh a tha sin, tha no chan eil Iain nam measg. A bheil e na thàmailt dhut nach eil thu nam measg, Iain?

[Iain] Tha gu teagamh, an-còmhnaidh. Cha bhi mi a’ dol faisg air làrach-lìn mu dheidhinn Ìle. ’S e sin ..

[Ùisdean] No mu do dheidhinn fhèin.

[Iain] Ach cha robh fhios aig duine a bhios ag èisteachd riumsa gu cunbhalach gun robh tiogaid sgiobair agam ge-ta.

[Ùisdean] Seo a-nis.

[Iain] Chun an-dràsta.

[Ùisdean] Sgiobair na sgioba, Iain MacIlleMhìcheil. Agus còmhla ri Iain an turas seo tha Màiri NicAmhlaigh. Rugadh ’s thogadh Màiri ann an Siabost ann an Eilean Leòdhais. Tha i pòsta aig Iain agus a-nis na seanmhair. Tha i air a bhith a’ fuireach ann an Condorat faisg air Comar nan Allt airson còig bliadhn’ deug air fhichead, cha mhòr cho fad ’s a tha Comar nan Allt fhèin air a bhith ann. ’S toigh leatha siubhal, cha tuirt i an ann às aonais Iain ge-tà, agus ’s toigh leatha cuideachd a bhith a’ cur ùine seachad gun a bhith a’ dèanamh dad ach ag ùrachadh nam batteries. Bidh i ag èisteachd ri MacIlleMhìcheil air oidhche Haoine, chan e droch rud a tha sin. Thàinig i gu sgrìobhadh nuair nach robh an còrr aice a dhèanadh i agus chaidh a’ chiad leabhar aice fhoillseachadh nuair a bha i leth-cheud ’s a dhà. Meal do naidheachd!

[Màiri] Tapadh leats’.

[Ùisdean] Tha fàilte romhad.

[Màiri] Nis, tapadh leat.

[Ùisdean] Feuch gum bi thu rèidh le MacIlleMhìcheil.

[Iain] Agus tha feum ort!

[Màiri] Tha mi a’ cumail smachd air. Tha mo làmh air a ghlùin mar-thà.

[Ùisdean] Seadh! Gluaisidh sinn ma-thà ann an cabhaig. Agus air mo làimh dheis a’ rìaghladh, Banrìgh Bheàrnaraigh, Màiri Anna NicDhòmhnaill. Coltach rium fhìn rugadh i ann an Ospadal Ràthaig Mhòir ann an Inbhir Nis. Thogadh i ge-tà ann an Uibhist a Deas ach ’s ann ann am Port of Menteith a chaidh i dhan sgoil an toiseach, far an do thog i am beagan Beurla a th’ aice. Thill i dhachaigh a dh’Uibhist agus chaidh i a Sgoil Loch Baghasdail. ’S e balaich a bh’ air a’ chlas aice ann an sin a rèir coltais agus ann am Port of Menteith cuideachd. Sin far an do dh’ionnsaich i faclan leithid ‘disrespectful’, ‘ disruptive’ a chaidh fhàgail oirre. Co-dhiù tha mi cinnteach gun do dh’atharraich thu, a Mhàiri Anna.

[Màiri Anna] Fhios agad cho suarach ’s a tha thu. Bha esan a’ faighinn a mholadh gu na h-àrdan.

[Ùisdean] Atharraichidh sin ge-tà.

[Iain] A bheil thu a’ smaointinn?

[Ùisdean] Nis, tha eòlas aig Màiri Anna air iomadach cànan nach bi gu feum sam bith dhi an seo air Aibisidh. A Mhàiri Anna, tha fàilte romhad.

[Màiri Anna] Tapadh leats’ Ùisdein ach fhios agad tha iad feumail ann am Beàrnaraigh ’s sinn uile cho polyglot agus cho spaideil, tha.

[Ùisdean] Polyglots ann am Beàrnaraigh. Uill còmhla ri Màiri Anna airson taic a chumail rithe no a bhith na chrois buileach, Dòmhnallach eile, fear do mhuinntir Stafain, Ailig Dòmhnallach no Ailig Bhaltois mar as fheàrr as aithne dhan mhòr-chuid e. Sgitheanach chun na smeur ach an-diugh a’ fuireach agus ag obair ann an Obar Dheathain, a’ trèanadh airson a bhith na thidsear. Tha e air leth measail air a’ bhiadh agus tha a’ bhuil air. B’ fheàrr leis ge-tà grèim fhaighinn air cearc seach leabhar, tha e ag innse dhomh. Ithidh e rud sam bith ach uighean agus olives agus marmalade. Uill tha mi fhìn dhen aon rud. Agus chaidh e air chall ann an Steòrnabhagh aig deireadh na bliadhna a dh’fhalbh. Feumaidh gur ann a’ lorg dhùrachdan a bha e ann an sin. ’S fheàrr leis gu mòr Latha na Gocaireachd seach Latha na Nollaig. Ailig, carson?

[Ailig] Airson ’s gu bheil tòrr spòrs ceangailte ris agus a’ toirt gàire air daoine. ’S dòcha gun dèan mi sin a-nochd a rèir an dithis a tha ma mo choinneamh ann an seo.

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

Welcoming Marie and Alec

English Beurla

[Hugh Dan] Welcome to a new series of Aibisidh where I, Hugh Dan MacLennan, will be trying to manage two teams of experts or at least a couple of people that are visiting us and that didn’t have anything else to do. And they will be rummaging in the nooks and crannies of the language of the Gaels. There will have phrases, words, idioms and new words. Perhaps a need for new teeth too before the end of the half-hour. Perhaps I, them or yourself won’t be any more educated at the end of this series of programmes but we hope that we make you laugh and that you catch a word or a phrase or some new information in the passing. To the teams then and the captains. Firstly, on my left hand side the famous broadcaster John Carmichael. Well many a famous person has come out of Islay. Depending on where you find that information, John is or isn’t among them. Are you annoyed that you’re not among them, John?

[John] Yes undoubtedly, always. I don’t go close to a website about Islay. That’s ..

[Hugh Dan] Or about yourself.

[John] But nobody that listens to me regularly knows that I had a skipper’s ticket though.

[Hugh Dan] Well now.

[John] Until just now.

[Hugh Dan] The team captain, John Carmichael. And with John this time is Marie MacAulay. Marie was born and raised in Shawbost in the Isle of Lewis. She is married to John and is now a grandmother. She has been living in Condorat near Cumbernauld for thirty five years, nearly as long as Cumbernauld has existed. She likes travel, she didn’t say if that was without John though, and she also likes spending time doing nothing but recharging the batteries. She listens to Carmichael on a Friday night, that’s not a bad thing. She began writing when she had nothing else to do and her first book was published when she was fifty two. Congratulations!

[Marie] Thank you.

[Hugh Dan] Welcome.

[Màiri] Now, thank you.

[Hugh Dan] Try and not fall out with Carmichael.

[John] And you’re needed!

[Màiri] I’m keeping control of him. My hand is on his knee already.

[Hugh Dan] Uh huh! We’ll move on then in a hurry. And ruling on my right hand side, the Queen of Bernaray, Mary Anne Macdonald. Like myself she was born in Raigmore Hosiptal in Inverness. Though she was raised in South Uist but it was in Port of Menteith that she first went to school, where she learnt the little English that she has. She returned home to Uist and she went to Lochboisdale School. It was boys that were in her class there apparently and in Port of Menteith too. That’s where she learnt words like ‘disrespectful’, ‘disruptive’ that she was called. However I’m sure that you changed, Mary Anne.

[Màiri Anna] Y’know you’re churlish. He got his height of praise.

[John] Do you think?

[Hugh Dan] That’ll change though. Now, Mary Anne knows many languages that won’t be of any use to her here on Aibisidh. Mary Anne, welcome.

[Mary Anne] Thank you Hugh Dan but y’know they are useful in Berneray since we are all so polyglot and so posh, yes.

[Hugh Dan] Polyglots in Berneray. Well with Mary Anne to support her or to be a burden completely, another Macdonald, a man from Staffin, Alec Macdonald or Alec Valtos as most know him. A Skyeman to the core but today lives and works in Aberdeen, training to be a teacher. He is very fond of food and you can tell. Though he would rather get hold of a chicken than a book, he tells me. He will eat anything but eggs and olives and marmalade. Well I’m in agreement. And he got lost in Stornoway at the end of last year. He must of been there searching for good-wishes (requests). He much prefers April Fools Day to Christmas Day. Alec, why?

[Alec] Because there is lots of fun linked to it and makes people smile. Perhaps I’ll do that tonight according to the two people that are in front of me here.

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.

 

 

A' cur fàilte air Marie agus Ailig

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Fàilte oirbh gu sreath ùr Aibisidh far am bi mise, Ùisdean MacIllFhinnein, a’ feuchainn ri ceann a’ mhaide a chumail ri dà sgioba de dh’eòlaichean no co-dhiù duine no dithis a th’ air aoigheachd againn aig nach robh an còrr ri dhèanamh. Agus iad a’ sporghail ann an cùiltean agus ann an oiseanan cànan nan Gàidheal. Bidh abairtean againn, faclan, seanfhaclan agus faclan ùra. ’S dòcha feum air fiaclan ùra cuideachd mus bi an leth-uair a-mach. Dh’fhaodadh nach bi mi fhìn no iad fhèin no gu dearbh sibh fhèin càil nas foghlamaichte aig deireadh an t-sreath phrògraman seo ach tha sinn an dòchas gun toir sinn gàire oirbh agus gun glac sibh facal no abairt no fiosrachadh às ùr anns an dol seachad. Gu na sgiobaidhean ma-thà agus na sgiobairean. An toiseach, air mo làimh chlì an craoladair ainmeil Iain MacIlleMhìcheil. Uill ’s iomadh duine ainmeil a tha air tighinn a-mach à Eilean Ìle. A rèir càite an lorg sibh am fiosrachadh a tha sin, tha no chan eil Iain nam measg. A bheil e na thàmailt dhut nach eil thu nam measg, Iain?

[Iain] Tha gu teagamh, an-còmhnaidh. Cha bhi mi a’ dol faisg air làrach-lìn mu dheidhinn Ìle. ’S e sin ..

[Ùisdean] No mu do dheidhinn fhèin.

[Iain] Ach cha robh fhios aig duine a bhios ag èisteachd riumsa gu cunbhalach gun robh tiogaid sgiobair agam ge-ta.

[Ùisdean] Seo a-nis.

[Iain] Chun an-dràsta.

[Ùisdean] Sgiobair na sgioba, Iain MacIlleMhìcheil. Agus còmhla ri Iain an turas seo tha Màiri NicAmhlaigh. Rugadh ’s thogadh Màiri ann an Siabost ann an Eilean Leòdhais. Tha i pòsta aig Iain agus a-nis na seanmhair. Tha i air a bhith a’ fuireach ann an Condorat faisg air Comar nan Allt airson còig bliadhn’ deug air fhichead, cha mhòr cho fad ’s a tha Comar nan Allt fhèin air a bhith ann. ’S toigh leatha siubhal, cha tuirt i an ann às aonais Iain ge-tà, agus ’s toigh leatha cuideachd a bhith a’ cur ùine seachad gun a bhith a’ dèanamh dad ach ag ùrachadh nam batteries. Bidh i ag èisteachd ri MacIlleMhìcheil air oidhche Haoine, chan e droch rud a tha sin. Thàinig i gu sgrìobhadh nuair nach robh an còrr aice a dhèanadh i agus chaidh a’ chiad leabhar aice fhoillseachadh nuair a bha i leth-cheud ’s a dhà. Meal do naidheachd!

[Màiri] Tapadh leats’.

[Ùisdean] Tha fàilte romhad.

[Màiri] Nis, tapadh leat.

[Ùisdean] Feuch gum bi thu rèidh le MacIlleMhìcheil.

[Iain] Agus tha feum ort!

[Màiri] Tha mi a’ cumail smachd air. Tha mo làmh air a ghlùin mar-thà.

[Ùisdean] Seadh! Gluaisidh sinn ma-thà ann an cabhaig. Agus air mo làimh dheis a’ rìaghladh, Banrìgh Bheàrnaraigh, Màiri Anna NicDhòmhnaill. Coltach rium fhìn rugadh i ann an Ospadal Ràthaig Mhòir ann an Inbhir Nis. Thogadh i ge-tà ann an Uibhist a Deas ach ’s ann ann am Port of Menteith a chaidh i dhan sgoil an toiseach, far an do thog i am beagan Beurla a th’ aice. Thill i dhachaigh a dh’Uibhist agus chaidh i a Sgoil Loch Baghasdail. ’S e balaich a bh’ air a’ chlas aice ann an sin a rèir coltais agus ann am Port of Menteith cuideachd. Sin far an do dh’ionnsaich i faclan leithid ‘disrespectful’, ‘ disruptive’ a chaidh fhàgail oirre. Co-dhiù tha mi cinnteach gun do dh’atharraich thu, a Mhàiri Anna.

[Màiri Anna] Fhios agad cho suarach ’s a tha thu. Bha esan a’ faighinn a mholadh gu na h-àrdan.

[Ùisdean] Atharraichidh sin ge-tà.

[Iain] A bheil thu a’ smaointinn?

[Ùisdean] Nis, tha eòlas aig Màiri Anna air iomadach cànan nach bi gu feum sam bith dhi an seo air Aibisidh. A Mhàiri Anna, tha fàilte romhad.

[Màiri Anna] Tapadh leats’ Ùisdein ach fhios agad tha iad feumail ann am Beàrnaraigh ’s sinn uile cho polyglot agus cho spaideil, tha.

[Ùisdean] Polyglots ann am Beàrnaraigh. Uill còmhla ri Màiri Anna airson taic a chumail rithe no a bhith na chrois buileach, Dòmhnallach eile, fear do mhuinntir Stafain, Ailig Dòmhnallach no Ailig Bhaltois mar as fheàrr as aithne dhan mhòr-chuid e. Sgitheanach chun na smeur ach an-diugh a’ fuireach agus ag obair ann an Obar Dheathain, a’ trèanadh airson a bhith na thidsear. Tha e air leth measail air a’ bhiadh agus tha a’ bhuil air. B’ fheàrr leis ge-tà grèim fhaighinn air cearc seach leabhar, tha e ag innse dhomh. Ithidh e rud sam bith ach uighean agus olives agus marmalade. Uill tha mi fhìn dhen aon rud. Agus chaidh e air chall ann an Steòrnabhagh aig deireadh na bliadhna a dh’fhalbh. Feumaidh gur ann a’ lorg dhùrachdan a bha e ann an sin. ’S fheàrr leis gu mòr Latha na Gocaireachd seach Latha na Nollaig. Ailig, carson?

[Ailig] Airson ’s gu bheil tòrr spòrs ceangailte ris agus a’ toirt gàire air daoine. ’S dòcha gun dèan mi sin a-nochd a rèir an dithis a tha ma mo choinneamh ann an seo.

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

Welcoming Marie and Alec

English Beurla

[Hugh Dan] Welcome to a new series of Aibisidh where I, Hugh Dan MacLennan, will be trying to manage two teams of experts or at least a couple of people that are visiting us and that didn’t have anything else to do. And they will be rummaging in the nooks and crannies of the language of the Gaels. There will have phrases, words, idioms and new words. Perhaps a need for new teeth too before the end of the half-hour. Perhaps I, them or yourself won’t be any more educated at the end of this series of programmes but we hope that we make you laugh and that you catch a word or a phrase or some new information in the passing. To the teams then and the captains. Firstly, on my left hand side the famous broadcaster John Carmichael. Well many a famous person has come out of Islay. Depending on where you find that information, John is or isn’t among them. Are you annoyed that you’re not among them, John?

[John] Yes undoubtedly, always. I don’t go close to a website about Islay. That’s ..

[Hugh Dan] Or about yourself.

[John] But nobody that listens to me regularly knows that I had a skipper’s ticket though.

[Hugh Dan] Well now.

[John] Until just now.

[Hugh Dan] The team captain, John Carmichael. And with John this time is Marie MacAulay. Marie was born and raised in Shawbost in the Isle of Lewis. She is married to John and is now a grandmother. She has been living in Condorat near Cumbernauld for thirty five years, nearly as long as Cumbernauld has existed. She likes travel, she didn’t say if that was without John though, and she also likes spending time doing nothing but recharging the batteries. She listens to Carmichael on a Friday night, that’s not a bad thing. She began writing when she had nothing else to do and her first book was published when she was fifty two. Congratulations!

[Marie] Thank you.

[Hugh Dan] Welcome.

[Màiri] Now, thank you.

[Hugh Dan] Try and not fall out with Carmichael.

[John] And you’re needed!

[Màiri] I’m keeping control of him. My hand is on his knee already.

[Hugh Dan] Uh huh! We’ll move on then in a hurry. And ruling on my right hand side, the Queen of Bernaray, Mary Anne Macdonald. Like myself she was born in Raigmore Hosiptal in Inverness. Though she was raised in South Uist but it was in Port of Menteith that she first went to school, where she learnt the little English that she has. She returned home to Uist and she went to Lochboisdale School. It was boys that were in her class there apparently and in Port of Menteith too. That’s where she learnt words like ‘disrespectful’, ‘disruptive’ that she was called. However I’m sure that you changed, Mary Anne.

[Màiri Anna] Y’know you’re churlish. He got his height of praise.

[John] Do you think?

[Hugh Dan] That’ll change though. Now, Mary Anne knows many languages that won’t be of any use to her here on Aibisidh. Mary Anne, welcome.

[Mary Anne] Thank you Hugh Dan but y’know they are useful in Berneray since we are all so polyglot and so posh, yes.

[Hugh Dan] Polyglots in Berneray. Well with Mary Anne to support her or to be a burden completely, another Macdonald, a man from Staffin, Alec Macdonald or Alec Valtos as most know him. A Skyeman to the core but today lives and works in Aberdeen, training to be a teacher. He is very fond of food and you can tell. Though he would rather get hold of a chicken than a book, he tells me. He will eat anything but eggs and olives and marmalade. Well I’m in agreement. And he got lost in Stornoway at the end of last year. He must of been there searching for good-wishes (requests). He much prefers April Fools Day to Christmas Day. Alec, why?

[Alec] Because there is lots of fun linked to it and makes people smile. Perhaps I’ll do that tonight according to the two people that are in front of me here.

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.