Tha mi a’ dol a thoirt na sgeulachd ‘Na Sia Bonnaich Bheaga’ gu crìch. ʼS e
sgeulachd a th’ ann a chaidh a chruinneachadh anns an naoidheamh linn deug
le Iain Òg Ìle. Tha mi an dùil gur ann an Ìle fhèin a chruinnich e e, oir
chleachd e sé an àite sia. ʼS e Na Sé Bonnaich Bheaga a bh’ aige air an
sgeulachd. A bharrachd air sin, ʼs e gealbhan a bh’ aige air teine.
Co-dhiù, seo agaibh deireadh na sgeulachd. Bha nighean an fhamhair agus mac
na banntraich air sgaradh bho chèile nuair a bha iad anns a’ bhaile mhòr.
Bha nighean an fhamhair air obair a lorg aig gobha ann an ceàrdach. Ach bha
i ann an riochd gille. Cha robh fios aig a’ ghobha gur e nighean a bh’
innte. Bha e gu math toilichte leis an obair aice oir bha i gu math
sgileil.
Nise, bha nighean aig a’ ghobha fhèin. Ghabh ise nòisean air gille a’
ghobha, gun fhios aice nach e gille a bh’ ann ach nighean aig famhair. Bha
nighean an fhamhair troimhe-chèile mu dheidhinn, ach lean i oirre a
choimhead airson an duine aice fhèin – mac na banntraich. Bha esan a-nise
fo ghealladh-pòsaidh aig nighean an rìgh. Bhon a fhuair e pòg bho chù, cha
robh cuimhne aige air nighean an fhamhair.
Latha a bha seo, thàinig fios mu bhanais nighean an rìgh. Chaidh iarraidh
air a’ ghobha agus a nighean a bhith an làthair aig a’ bhanais. Rinn
nighean an fhamhair coileach òir agus cearc airgid mar thiodhlac bainnse.
Nuair a chaidh i don bhanais, chuir i an coileach òir agus a’ chearc airgid
air bòrd mu choinneamh fear na bainnse. Bha daoine a’ gabhail iongantas.
Cha robh fios aca dè bha seo a’ ciallachadh.
Thug an nighean gràinne eòrna à poca, agus thilg i air a’ bhòrd i. Dh’ith
an coileach i is thug e criomag às a’ chirc. ‘Gog, gog,’ thuirt a’ chearc.
‘Nam biodh cuimhne agad air an latha a chairt mise na seachd bàthaichean
aig an fhamhair, cha dèanadh tu sin orm.’
Thug an nighean gràinne eòrna eile à poca, agus thilg i air a’ bhòrd i.
Dh’ith an coileach i is thug e criomag às a’ chirc. ‘Gog, gog,’ thuirt a’
chearc. ‘Nam biodh cuimhne agad air an latha a thugh mi na seachd
bàthaichean aig an fhamhair, cha dèanadh tu sin orm.’
Thug an nighean treas gràinne eòrna à poca, agus thilg i air a’ bhòrd i.
Dh’ith an coileach i is thug e criomag às a’ chirc. ‘Gog, gog,’ thuirt a’
chearc. ‘Nam biodh cuimhne agad air an latha a rug mise air an each aig an
fhamhair, cha dèanadh tu sin orm.’
Uill, dh’aithnich an gille nighean an fhamhair, agus bha cuimhne aige oirre
a-rithist. Leum e thar a’ bhùird agus ghabh e grèim oirre. Thuirt e rithe
gun robh gaol aige oirre. Dh’fhàg e nighean an rìgh.
Ach cha robh e uile gu leòr mì-fhàbharach do nighean an rìgh. Gu dearbh,
bha i ann an gaol le fear eile roimhe, agus phòs i esan.
Phòs mac na banntraich agus nighean an fhamhair, agus dh’fhalbh iad a
dh’fhuireach ann an taigh an fhamhair a bha a-nise falamh. Agus mura robh
iad sona, sunndach còmhla, cha chuala mi guth air.