Tha
mi a’ dol a chur crìoch air an t-seann stòiridh An t-Iasg Òir.
Dh’fhalbh an t-iasgair dhachaigh
agus bha taigh mòr mòr ann, le carbad òir air a bheulaibh. Ach, nuair a
dh’fheuch e ri coiseachd a-steach air an doras mhòr, chuir searbhant stad air.
‘Tha a’ bhean-uasal ag ràdh gu feum do leithid thighinn a-steach air an doras
chùil,’ thuirt e.
‘Gabh mo leisgeul,’ ars an
t-iasgair, ach ’s ann leamsa a tha an taigh seo. Leamsa.’
‘Fuirich an seo,’ thuirt an
searbhant, agus dh’fhalbh e a bhruidhinn ris a’ bhean-uasal. Tha fear aig an
doras mhòr–iasgair le piullagan de dh’aodach air–agus tha e ag ràdh gur ann
leis-san a tha an taigh seo.’
‘O, esan,’ thuirt a’ bhean. ‘Tha e
às a rian. Thoir obair air choreigin dha. Agus faodaidh e fuireach anns a’
bhothan a-muigh siud.’ Bha bean an iasgair a dhol cho leòmach ’s nach robh i
airson aideachadh gun robh i pòst’ aig iasgair
bochd.
Thill an searbhant don doras mhòr
agus thug e an naidheachd don t-seann iasgair. Bha am bodach fiadhaich. Ach b’
fheudar dha gabhail ris a’ chùmhnant. Chaidh e gu cùl an taighe agus rinn e an
obair a bha a dhìth. Rinn e leabaidh dha fhèin anns a’ bhothan.
Air an fheasgar sin, chaidh a bhean
a-mach don bhothan. Bha an duine aice fhathast feargach ach chùm e sin am
falach. ‘A bheil thu sona?’ thuirt e rithe, ‘agus mi a’ fuireach a-muigh an seo
ann am bothan?’
‘Chan eil mi sona,’ fhreagair i, Is
mi nach eil.’
‘Uill, dè fon ghrèin a nì sona thu?’
thuirt an duine aice. ‘Nach eil a h-uile càil agad a bhiodh a dhìth ort?’
‘Chan eil,’ fhreagair i. ‘Chan eil
seo math gu leòr dhomh. Tha mi ag iarraidh a bhith nam bhanrigh.’
‘Nad bhanrigh?’ thuirt e. ‘Agus bidh
thu riaraichte le sin?’
‘Bithidh,’ ars ise, ‘bidh mi
riaraichte le sin. Thalla air ais don chladach agus iarr air an iasg òir mo
dhèanamh nam bhanrigh.’
Dh’fhalbh am bodach don chladach.
Sheas e air carraig. ‘Èisg bhig òir, nach till thu thugam,’ dh’èigh e gu h-àrd.
Agus nochd ceann an èisg sa mhuir.
‘Seadh, a charaid, dè tha bhuat?’
thuirt an t-iasg.
‘Leis an fhìrinn innse,’ thuirt an
t-iasgair, ‘tha mi air mo lèireadh
leis a’ bhoireannach ud. B’ fheàrr leam gun cuireadh tu a h-uile rud air ais
mar a bha e aig an toiseach.’
‘Tha thu ag iarraidh gum bi cùisean
mar a bha iad …’ thuirt an t-iasg.
‘Tha, gu deimhinne,’ fhreagair an
t-iasgair. ‘Agus chan eil mi airson d’ fhaicinn tuilleadh.’
‘O, uill, ma-thà, ’s e sin a nì
sinn,’ thuirt an t-iasg. ‘Gur math a thèid leat agus beannachd leat.’ Agus
dh’fhalbh e à fianais.
Nuair a thill an t-iasgair
dhachaigh, bha a bhean a’ feitheamh ris aig doras mòr an taigh-tughaidh, agus
piullagan oirre. Ach bha gàire air a h-aodann.
‘O,’ ars ise, ‘bha aisling uabhasach
agam–gun robh mi air a dhol uasal agus leòmach ach gun robh mi mì-thoilichte.
Taing do Shealbh nach robh ann ach aisling.’ Agus,
bho sin a-mach, bha i fhèin agus an duine aice cho sona ’s a bha an latha fada
ged nach robh iad beartach no spaideil.
