FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Tormod an t-Seòladair (3)

Bha mi ag innse dhuibh mu Thormod an t-Seòladair –

Audio is playing in pop-over.

Tormod an t-Seòladair (3)

Bha mi ag innse dhuibh mu Thormod an t-Seòladair – ‘fear nan nathraichean’. Latha a bha seo bha e ann an oifis ceannard-sgoile. Bha an leasan seachad agus bha a’ chlann a’ taomadh a-mach às na seòmraichean teagaisg. Chuala Tormod feadhainn a’ sgreuchail. Chuir e a làmh na phòcaid agus fhuair e a-mach gun robh an nathair aige air teicheadh.

Ruith e a-mach don trannsa. Bha an nathair air an làr, a’ dèanamh air an doras mhòr. Bha a’ chlann anns gach oisean, cho fad air falbh bhon nathair ’s a b’ urrainn! Chrom Tormod sìos, thog e an nathair agus chuir e na phòcaid i. Cha robh fios aig a’ chloinn gun robh e air fiaclan na nathrach a spìonadh às!

Ach cha deach cùisean leis fad na h-ùine. Tha e a’ mìneachadh anns an leabhar aige My Story mar a chaidh a bhìdeadh turas. Bha còig nathraichean aige ann an cèidsichean. Bha e a’ faighinn puinnsean bhuapa dà thuras anns an t-seachdain. Latha a bha seo, chuir tè de na nathraichean a fiaclan a-steach gu bas a làimhe clì.

Dh’fhàisg Tormod na cuislean le bhith a’ ceangal bann gu teann timcheall caol a dhùirn. Gheàrr e na lotan le lannsa. Dheothail e an fhuil. An uair sin, shuath e criostalan de photassium permanganate air na lotan agus chuir e fios gu lighiche. Thòisich a làmh air a dhol a dh’at. Bha i piantail.

Air an làrna-mhàireach bha a làmh is a ghàirdean air an at gu mòr. Ach taobh a-staigh beagan làithean bha Tormod ceart gu leòr a-rithist.

Turas eile bha e air baidhsagal le nathair ann am bogsa meatailt, ceangailte ri toiseach an rothair. Bha tubaist aige anns an deach e an comhair a chinn, a’ bualadh a chinn air an rathad. Bha e gun mhothachadh.

Nuair a thàinig e thuige, bha an nathair a’ snàgadh air aodann. Stad i nuair a bha i air amhaich. Bha a beul air meall a sgòrnain. Bha fios aig Tormod, nan gluaiseadh e, gun cuireadh an nathair nimh a-steach do amhaich. Nam biodh am puinnsean a’ dol a-steach gu cuisle, cha bhiodh Tormod beò fada. Mu dheireadh thall, lean an nathair air a rathad agus bha Tormod sàbhailte.

Rinn e deuchainnean air an nimh. Ann an naoi ceud deug, fichead ’s a ceithir (1924) sgrìobh e leabhar – The Life Story of the Adder. Tha caibideil ann mu dheidhinn mar a dh’fhaodadh, ’s dòcha, nimh na nathrach a bhith na leigheas do dh’aillse. Tha daoine fhathast a’ coimhead airson leigheas do dh’aillse, ge-tà.

Bha Tormod ainmeil mar eòlaiche air nathraichean. Bhiodh eòlaichean-nàdair aig na h-oilthighean a’ sgrìobhadh thuige agus bhiodh Tormod a’ gabhail òraidean thall ’s a-bhos air an nathair-nimhe.

Chan eil mi buileach cinnteach dè bh’ air cùl na h-ùidhe a sheall e ann an nathraichean. Ach ’s iongantach mura robh e co-cheangailte ann an dòigh air choreigin ri cumadh a’ chreutair. Oir bha ùidh mhòr aige cuideachd ann an ainmhidh eile a tha fada, caol – an easgann. Innsidh mi dhuibh mu dheidhinn sin an-ath-sheachdain.

Litir 752 Litir 752 Litir 754 Litir 754

Sign-up to our newsletter!

Weekly Gaelic to your inbox, with audio!