FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Eric MacLeòid

Ghluais Eric MacLeòid is a theaghlach gu ruige Cearachar, air

Audio is playing in pop-over.

Eric MacLeòid

Ghluais Eric MacLeòid is a theaghlach gu ruige Cearachar, air cladach Loch a’ Chàirn Bhàin ann an Asainte, ann an naoi ceud deug, seachdad ’s a sia (1976). Cha robh an seann taigh – a bhuineadh do a theaghlach – ann an staid math gu leòr airson fuireach ann an toiseach. Mar sin, bha iad airson carabhan a ghluasad sìos an loch a Chearachar. Cha robh rathad a’ dol a dh’ionnsaigh an àite.

Thog Eric ràth mòr le fiodh agus seann bharaillean. Fhuair e taic bho iasgair a bha a’ fuireach sa Chaolas Chumhang. Tharraing an t-iasgair an ràth gu ruige Cearachar leis an eathar aige.

Bidh cuid agaibh eòlach air an iasgair sin. Is esan Ruairidh MacLeòid a bhuineas do Sgalpaigh Na Hearadh. Tha Ruairidh air mòran bhliadhnaichean a chur seachad ann an Asainte agus Dùthaich MhicAoidh. Tha e air obair mhòr a dhèanamh air adhbhar na Gàidhlig anns an dà sgìre sin. Bidh e fhathast a’ teagasg na Gàidhlig do dhaoine ann an Dùthaich MhicAoidh – co-dhiù tha iad sean no òg.

Anns an leabhar a sgrìobh e mu na bliadhnaichean aige ann an Cearachar – The Kerracher Man – tha Eric MacLeòid ag ainmeachadh Ruairidh MhicLeòid gu tric. Tha e ga mholadh mar dhuine toinisgeil le deagh eòlas practaigeach air a’ mhuir. Co-dhiù, chaidh aca air an carabhan a thoirt a Chearachar, agus bha dachaigh ann don teaghlach fhad ’s a rinn iad obair-càraidh air an taigh.

Cha b’ urrainn do dh’Eric cumail a dol mar chunntasair ann an Cearachar – anns a’ chiad dol a-mach co-dhiù. Dh’fheuch e iasgach agus thug Ruairidh obair dha air an eathar-iasgaich aige – a’ togail chliabh. Cha do mhair Eric fada, ge-tà. Bha cur na mara air gu dona. Cha b’ urrainn dha sguir a dhìobhairt. Thug Ruairidh comhairle dha. “Chan eil ann ach aon leigheas airson cur na mara,” thuirt e.

“Dè th’ ann?” dh’fhaighnich Eric.

“A bhith nad sheasamh fo chraobh!” thuirt Ruairidh. Agus thàinig dreuchd Eric mar iasgair gu crìch taobh a-staigh aon mhadainn.

Ach bha Eric is a theaghlach soirbheachail ann an iomadach dòigh eile. Rinn iad grunn rudan airson bith-beò a bhith aca – gruagaireachd, dràibheadh bus na sgoile, croitearachd, a bhith nan tuathanaich-èisg – agus cunntasaireachd. Bha cearcan aca is poll-mònach. Bhiodh iad a’ sealg nam fiadh. Bha caoraich is eich aca. Ged a fhuair iad comhairle bho iomadh duine gun a dhol a dh’fhuireach ann, shoirbhich leotha. Tha an cunntas a tha an t-ùghdar a’ dèanamh dhen bheatha aca, thar nan sia bliadhn’ deug a dh’fhuirich iad ann, gu math inntinneach is laghach.

Mar a bhiodh dùil, bha stoirmean mòra aca aig amannan. Aon turas thàinig stoirm aig àm an reothairt. Nuair a bha an làn ann, agus e dorch, fhuair an teaghlach a-mach gun robh am fiodh a bh’ aca airson an taigh a chàradh, a’ flodadh a-mach gu muir.

“Bi taingeil nach eil rathad a-mach à seo,” thuirt Eric ri a bhean nuair a fhuair e gu leabaidh.

“Dè tha thu a’ ciallachadh?” thuirt a bhean.

“Cha bhiodh tusa is a’ chlann-nighean anns an leabaidh a-nise. Bhiodh sibh anns an Land Rover cuide rium – a’ falbh don cheann a deas.”

Bha cùisean doirbh aig amannan. Ach bha tlachd mhòr am measg nan duilgheadasan. Aig a’ cheann thall, ghluais feadhainn ùra a-steach don àite sin – ach, air sgàth an leabhair, tha dìleab Clann MhicLeòid Chearachair sàbhailte.

Litir 533 Litir 533 Litir 535 Litir 535

Sign-up to our newsletter!

Weekly Gaelic to your inbox, with audio!