Bha mi a’ coiseachd gu mall tro choille bheithe. Bha an talamh garbh agus
cas. Fada fodham, bho àm gu àm, eadar na craobhan, chithinn Loch Nis. Bha fraoch a’ bhadain agus am fraoch
Frangach fo bhlàth. Bha na dearcan-gorma no dearcan-coille an ìre mhath
abaich. Gu dearbh, dh’ith mi tè no dhà. Bha mi air mo dhòigh.
Air an talamh, far an robh poll, bha lorgan-coise aig fiadh air choreigin.
Bha iad a’ coimhead rud beag na bu lugha na lorgan-coise an fhèidh ruaidh.
Agus bha am buachar aca car coltach ri buachar caorach, ach rud beag na bu
mhotha.
An uair sin, chunnaic mi eilid. Bha i eadar donn is glas, car dorch, agus
le stiall far an robh a cnàmh-droma. Chan fhac’ i mi, agus chaidh mi ga
h-ionnsaigh gu slaodach. Bha a’ ghaoth fàbharach dhomh. Bha i a’ sèideadh
gam ionnsaigh. Bha an eilid ri snotaireachd fad na h-ùine, ach cha d’
fhairich i m’ fhàileadh.
Bha mi gu math faisg oirre nuair a chlisg i. Cha robh i air m’ fhaicinn,
ach fhuair i rabhadh bho fhiadh eile. Bha am fuaim neònach, rudeigin mar
chomhartaich aig abhag. Chunnaic fiadh eile mi, no dh’fhairich e m’
fhàileadh. Chan fhaighinn cho faisg air fiadh eile air an latha sin.
Bha am fuaim-rabhaidh ag innse dhomh gur e gnè car annasach a bh’ anns an
fhiadh. Cha b’ e fèidh ruadha a bh’ annta, no earbaichean. ʼS e a bh’ annta
ach fèidh Iapanach, seòrsa ris an canar ann am Beurla sika deer.
Tha iad pailt gu leòr ann an cuid de sgìrean, taobh a deas Loch Nis nam
measg. Bidh iad a’ dèanamh tòrr dhiofar fhuaimean, eadar fead, sgreuch,
glagadaich is gnòst.
Tha am fiadh Iapanach beagan nas lugha na ʼm fiadh ruadh. Tha na
leabhraichean ag innse dhuinn nach e beathach sòisealta a th’ ann ach
a-mhàin sa gheamhradh. Ach chunnaic mi gu leòr dhiubh anns an aon
cheàrnaidh an latha sin. Aon turas bha dà dhiubh làimh ri chèile, agus iad
a’ spioladh ʼs ag ionaltradh còmhla. Agus bha iad sòisealta gu leòr gus
rabhadh a thoirt do chàch a chèile gun robh cunnart ann.
Tha am fiadh Iapanach pailt ann an cuid de dh’àiteachan thairis air tìr-mòr
na Gàidhealtachd agus anns na Crìochan. Tha iad cuideachd ann an Sasainn
agus Èirinn. Thathar a’ smaoineachadh gun robh iad air an toirt a-steach a
dh’aona-ghnothach le uachdaran anns an naoidheamh linn deug.
Is bochd sin, oir bidh iad a’ dèanamh tar-ghineachadh leis an fhiadh ruadh.
Ann an cuid de sgìrean, tha sin a’ toirt atharrachadh air an fhiadh ruadh –
gnè a tha dùthchasach. Bidh na fèidh Iapanach cuideachd a’ dèanamh sgrios
air craobhan ann an cuid de dh’àiteachan. Air an làimh eile, bidh cuid de
dh’oighreachdan gam marbhadh is a’ reic an cuid feòla.
Cha chreid mi gum faigh sinn cuidhteas iad a-chaoidh. Bidh na fèidh
Iapanach againn gu sìorraidh. Feumaidh sinn fàs cleachdte ris na fuaimean
àraidh a tha iad a’ dèanamh.