FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Cuthach a’ Fòn

An robh cuthach an rathaid a-riamh oirbh?

Audio is playing in pop-over.

Cuthach a’ Fòn

An robh cuthach an rathaid a-riamh oirbh? Far a bheil mise a’ fuireach air a’ Ghàidhealtachd – far nach eil ach sluagh beag – cha bhi a leithid na trioblaid dhuinn, am bi? Uill, chan eil fhios a’m. Bidh na rathaidean cumhang againn air an tachdadh le carabhanaichean is camparbhanaichean as t-samhradh. Gun luaidh air na caoraich a bhios nan laighe air an rathad, agus iad coma mu thrafaig! ’S dòcha gu bheil adhbhar againn cuthach an rathaid a bhith oirnn!

Tha sin a’ cur nam chuimhne Ali Abbasi nach maireann. Bha Ali ag obair don BhBC ann an Glaschu. Bha e ag aithris air an rèidio mu staid nan rathaidean gach madainn. Bha e cuideachd ag ionnsachadh na Gàidhlig, agus a’ dèanamh fìor mhath.

Aig an àm sin bha mi ag obair air Aithris na Maidne ann an seòmar-naidheachd a’ BhBC ann an Inbhir Nis. Bhiodh Ali a’ fònadh, a’ faighneachd an robh naidheachd sam bith agam mu rathaidean air a’ Ghàidhealtachd a bha dùinte – le, can, tuil no maoim-slèibhe no tubaist. Gu tric, bha mi a’ bruidhinn Gàidhlig ris. Bha fealla-dhà a’ dol eadarainn. Bhithinn ag ràdh ris, ‘Aidh, Ali, tha aithrisean ann de chaoraich air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal san Eilean Sgitheanach.’

Bhiodh esan a’ freagairt, ‘Seadh, Ruairidh, bidh caoraich an-còmhnaidh air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal. Chan e naidheachd a tha sin!’

Co-dhiù, latha bha seo, bha mi ag obair air gu cruaidh. ‘Siuthad, Ali,’ thuirt mi, ‘Can an-diugh e. Thoir rabhadh mu na caoraich.’ Agus ’s e a thug. Thuirt e, anns a’ chànan eile, ‘Tha aithrisean a’ tighinn thugainn mu chaoraich air an rathad eadar an t-Ath Leathann agus Armadal. Bu chòir do dhràibhearan a bhith air am faiceall.’ Bha mi a’ faireachdainn an dà chuid ciontach agus toilichte aig an aon àm!

Chan eil fhios agam an do dh’fhuiling duine cuthach an rathaid an latha sin air sgàth nan caorach, ach feumaidh mi aideachadh gun do dh’fhuiling mi cuthach a’ fòn o chionn ghoirid. Seadh, tha a leithid ann. Tha e aithnichte aig na h-eòlaichean-inntinn.

Bha mi a’ fònadh do dh’ughdarras poblach. Cha chan mi cò fear a bh’ ann. Bha mi ag iarraidh faighneachd de neach-fàilteachaidh cò bha an urra ris a’ Ghàidhlig anns a’ bhuidhinn. Ach cha d’ fhuair mi cothrom bruidhinn ri duine. Chuir guth eileagtronaigeach boireann fàilte orm ann am Beurla. An uairsin leum guth boireann eile a-steach le fàilte ann an Gàidhlig. Thill a’ chiad ghuth agus dh’iarr i orm an duine a bha mi a’ sireadh ainmeachadh. Chuimhnich mi seann ainm bhon ùine a dh’fhalbh (ach tuigidh sibh gu bheil mi air na h-ainmean atharrachadh airson daoine a dhìon!)

‘Donald Mackenzie,’ thuirt mi.

‘Was that Donald MacHenry?’ thuirt an guth. ‘If no, say “Cancel”.’

‘Cancel!’ thuirt mi.

‘Putting you through to Donald MacHenry.’

‘Chan eil mi ga iarraidh!’ dh’èigh mi. Ach bha mi a’ bruidhinn ris an iarmailt.

Dh’fhòn mi a-rithist. An turas seo, thuirt mi ‘Dòmhnall MacCoinnich’.

‘Was that Tommy Picolli? If no, say “Cancel”.’

‘Cancel!’

‘Putting you through to Tommy Picolli.’

Bha ‘cuthach a’ fòn’ a’ tighinn orm. Agus bha e math do Mhgr Picolli gun do chuir mi am fòn sìos aig a’ cheann agamsa mus do thog e am fear aig a’ cheann aigesan! Latha math – agus sìtheil – dhuibh uile!

Litir 867 Litir 867 Litir 869 Litir 869

Sign-up to our newsletter!

Weekly Gaelic to your inbox, with audio!