Bha mi a’ bruidhinn mun t-soitheach, an Admiral, a sheòl às na h-Eileanan A-muigh gu ruige Quebec ann an ochd ceud deug, caogad ’s a h-aon (1851).
Bha ceithir cheud gu leth Barrach air bòrd. Bha an uachdaran, an Coirneal Iain Gòrdan Chluanaidh, air na daoine sin fhuadach. Nuair a ràinig an long
Quebec, thug na Barraich athchuinge do na h-ùghdarrasan, le ainmean Eachainn MhicLaomainn à Brèibhig agus seachdad duine eile oirre. Bha iad a’ gearain mun
dòigh san deach an làimhseachadh, agus a’ cur ann an cuimhne nan ùghdarrasan gun deach a ghealltainn dhaibh gum faigheadh iad obair is fearann ann an
Canada.
Bha na h-ùghdarrasan a’ gabhail iongnadh mu cho bochd ’s a bha na daoine, le glè bheag de dh’aodach orra. Gu dearbh, bha bean an sgiobair air a’ chuid a bu
mhotha dhen turas-mara a chur seachad ann a bhith a’ dèanamh aodach do na h-eileanaich le clò sam bith air am faigheadh i grèim. Thàinig e am bàrr gun robh
maoir a’ Ghòrdanaich air an t-aodach a thug e seachad a thoirt air ais, oir bha iad dhen bheachd gun robh aodach gu leòr aig an fheadhainn a bha a’ falbh.
Cho luath ’s a bha na daoine a-mach às na taighean aca, bha na togalaichean air an sgrios. Bha cuid de dhaoine air diùltadh a dhol air bòrd an Admiral ann an Loch Baghasdal agus bha na maoir air a dhol air an tòir le coin. Bha iad air a dhol don Bhàgh a Tuath ann am Barraigh cuideachd
airson daoine a bh’ air diùltadh a dhol a Loch Baghasdal a chur a-null an aghaidh an toil.
Ach cha d’ fhuair iad grèim air a h-uile duine. Air Beinn Bhaslain, bha nigheanan Iain MhicDhùghaill am falach, a’ coimhead air na bha a’ tachairt.
Chunnaic iad an athair air a thoirt air falbh. Ann am Buaile nam Bodach, chaidh Mìcheal MacIlleathain, gille sia bliadhn’ deug a dh’aois, am falach air
leac air na creagan faisg air làimh. Ach, a’ chuid a bu mhotha de na daoine a chaidh fhuadach leis a’ Ghòrdanach, dh’fhalbh iad thar a’ chuain agus ’s iongantach gun do thill mòran dhiubh idir a dh’Alba.
Dà bhliadhna às dèidh gun do sheòl an Admiral à Loch Baghasdal, bha soitheach eile ann an uisgeachan nan eilean, agus a’ dèanamh air Quebec. Ach
tha stòiridh an Annie Jane gu tur eadar-dhealaichte. Chan e eileanaich a bha anns na daoine air bòrd. Eucoltach ris na daoine air an Admiral, ge-tà, bha a’ chuid a bu mhotha aca a’ dol a dh’fhaighinn bàs anns na h-eileanan.
Cha mhòr nach eil ochd fichead bliadhna air a dhol seachad bhon a sheòl an Annie Jane à Liverpool – anns an Lùnastal ochd ceud
deug, caogad ’s a trì (1853). Coltach ris an Admiral, bha timcheall air ceithir cheud duine air bòrd. Bha mòran dhiubh à Èirinn – à Àird Mhacha,
Aontram agus Corcaigh. Bha cuideachd mu cheud duine à Galltachd na h-Alba. ’S e luchd-ceàirde a bh’ annta – saoir is a leithid, air an robh fèill mhòr ann
an Canada.
Bha feadhainn ann cuideachd à Lancashire ann an Sasainn, agus feadhainn a bha rudeigin beartach agus a bha a’ dol gu beatha ùr ann an Canada. Innsidh mi
dhuibh an-ath-sheachdain mar a thachair dhaibh aig beul a’ Bhàigh Siar ann am Bhatarsaigh.
