Tha mi ag innse na sgeulachd Balgam Mòr. Bha Mac na Banntraich ag iarraidh nighean an Rìgh a phòsadh. Cha robh an Rìgh deònach a nighean a thoirt
dha. Thàinig na h-uaislean còmhla airson comhairle a thoirt don Rìgh. Bha iad a’ taobhadh le Mac na Banntraich ach thàinig an Earchlais-Ùrlair. Bha ise
nàimhdeil do Mhac na Banntraich. Thuirt i gun robh dòigh aice a’ chùis a dhèanamh air a’ ghille. Dh’fheumadh Mac na Banntraich neach a lorg a bheireadh
botal uisge à tobar uaine an iomall tòrra an domhain na bu luaithe na Nighean Dubh na Luideig. Bha i cinnteach gun robh Nighean Dubh na Luideig na bu
luaithe na duine sam bhith a lorgadh Mac na Banntraich.
“Tha mi a’ cluinntinn rudeigin,” thuirt Claisneachd Mhath.
“Dè tha thu a’ cluinntinn?” thuirt Mac na Banntraich.
“Gu feum thu botal uisge a thoirt à tobar uaine an iomall tòrra an domhain nas luaithe na Nighean Dubh na Luideig,” thuirt Claisneachd Mhath.
“Rèisidh mise na h-aghaidh,” thuirt Lurga Luath. Agus air falbh a ghabh an dithis. Bha Nighean Dubh na Luideig luath. Ach bha Lurga Luath na bu luaithe.
Agus ràinig esan an tobar an toiseach.
An uair sin, dh’fheuch Nighean Dubh na Luideig ris a’ chùis a dhèanamh air Lurga Luath le a teanga. “Dèan suidhe is leig d’ anail is slìobaidh mi do
cheann,” thuirt i. Shuidh e sìos, shlìob i a cheann agus thuit e na throm chadal.
Rug i air claigeann each marbh a bha làimh rithe. Chuir i gu socrach fo a cheann e, agus thug i na buinn aiste leis a’ bhotal uisge.
“Tha mi a’ cluinntinn rudeigin,” thuirt Claisneachd Mhath.
“Dè tha thu a’ cluinntinn?” thuirt Mac na Banntraich.
“Tha mi a’ cluinntinn srann Lurga Luaith. Tha Nighean Dubh na Luideig air am botal uisge a thoirt bhuaithe. Tha i a’ tighinn na deann.”
“Nì mise an gnothach ris a sin,” thuirt Cuimse Dhìreach. Loisg e peilear air claigeann an eich a bha fo cheann Lurga Luaith. Dhùisg Lurga Luath agus cha
robh e fada ann a bhith a’ dèanamh a’ ghnothaich air Nighean Dubh na Luideig. Spìon e am botal uisge bhuaipe agus dh’fhalbh e dhachaigh na dheann. Thug Mac
na Banntraich am botal do nighean an Rìgh agus dh’iarr e oirre a phòsadh.
Ach cha robh an Earchlais-Ùrlair deiseil. Thuirt i, nam biodh Mac na Banntraich ag iarraidh nighean an Rìgh, gu feumadh e torc nimhe, a bha anns a’ choille ubhal, a mharcachd beò, slàn gu doras Lùchairt an Rìgh. “Chan eil duine ann as urrainn sin a dhèanamh,” thuirt i.
“Tha mi a’ cluinntinn rudeigin,” thuirt Claisneachd Mhath.
“Dè tha thu a’ cluinntinn?” thuirt Mac na Banntraich.
“Tha mi a’ cluinntinn – ma tha thu ag iarraidh nighean an Rìgh – gu feum thu torc nimhe a tha sa choille ubhal, a mharcachd beò, slàn gu doras na
Lùchairt.”
Dh’fhalbh Lurga Luath agus Tòn Chruaidh còmhla gu ruige a’ choille ubhal. Bha an torc nimhe luath, ach bha Lurga Luath na bu luaithe. Fhuair e grèim air an
torc. Bha an torc làidir, ach bha Tòn Chruaidh na bu làidire. Leum esan air an torc agus thug e an torc air ais beò, slàn gu doras na Lùchairt. Agus chì
sinn dè thachair nuair a chuireas mi crìoch air an stòiridh an-ath-sheachdain.
