FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Take Gabh

Take advice, take care, take pity! (The verb “gabh” with various prepositions.) Gabh comhairle, gabh cùram, gabh truas! (“Gabh” le taghadh de roimhearan.)

Video is playing in pop-over.

Gabh

Presenter: Angela NicAoidh (Angela Mackay)

[ANGELA] Tha facail ann a tha gu math sùbailte a ghabhas cleachdadh ann an iomadach seagh eadar-dhealaichte. Gabh, mar eisimpleir, am facal "gabh". A bheil thu a' gabhail ri sin? Chì sinn. Gabhaidh mi air mo shocair, agus ged nach gabh thu ris na chanas mi, cha ghabh mi anns an t-sròin e. Cleachdaidh sinn "gabh" nuair a bhios sinn ag iarraidh air duine rud a dhèanamh - iomadach seòrsa rud:

Gabh comhairle.
Gabh cùram.
Gabh cothrom.
Gabh truas.
Gabh do bhiadh.
Gabh dhan leabaidh.
Gabh mo leisgeul.
Gabh ris.
Gabh seachad.
Gabh suas.
Gabh romhad.
Gabh an rathad.
Gabh gnothaich.
Gabh an t-altachadh.
Gabh òraid.
Gabh òran.

Mura h-eil thu ag iarraidh air duine rud a dhèanamh, dh'fhaodadh tu "na gabh" a ràdh: "na gabh gnothaich", "na gabh òran".

Ma tha thu airson stad a chur orra anns a' bhad, dh'fhaodadh tu "na gabh ort" a ràdh: "na gabh ort òran a sheinn." Tha sin nas làidire - agus feumail aig amannan.

Ach, ma bhios tu ro throm air duine, 's dòcha gum bi thu "a' gabhail aithreachas".

Ma tha rud a' tachairt, canaidh sinn gu bheil e "a' gabhail àite".

Nuair a tha teine a' dol thuige, tha e "a' gabhail". Tha an teine a' gabhail.

Ma tha duine a' bualadh rudeigin, canaidh sinn gu bheil e "a' gabhail dha". Bha e a' gabhail dha le òrd.

Nuair a bhios duine a' leughadh anns a' Bhìobaill do dhaoine eile aig an taigh, bidh an neach sin "a' gabhail an leabhair".

Ma tha duine a' dol dhan arm, canaidh daoine gu bheil e "a' gabhail anns an arm".

Ma bhios thu a' faighneachd mar a tha duine, bidh thu "a' gabhail a naidheachd". Can ri Dòmhnall gun robh mi a' gabhail a naidheachd.

Nuair a dh'fhàsas sinn tinn, bidh sinn "a' gabhail tinneas".

Ma tha thu teagmhach mu rudeigin, "cha ghabh a chreidsinn".

Ma tha rud fìor mhath, tha e "cho math 's a ghabhas".

Bheir sinn sùil air ais a-nis air cuid de na rudan a bha mi ag ràdh.

Gabhaidh mi air mo shocair, agus ged nach gabh thu ris na chanas mi, cha ghabh mi anns an t-sròin e.

Cleachdaidh sinn "gabh" nuair a bhios sinn ag iarraidh air duine rud a dhèanamh, iomadach seòrsa rud: Gabh comhairle. Gabh cùram.

Ma tha thu airson stad a chur orra anns a' bhad, dh'fhaodadh tu "na gabh ort" a ràdh: "na gabh ort òran a sheinn".

Nuair a tha teine a' dol thuige, tha e "a' gabhail". Tha an teine a' gabhail.

Ma tha duine a' dol dhan arm, canaidh daoine gu bheil e "a' gabhail anns an arm."

Can ri Dòmhnall gun robh mi a' gabhail a naidheachd.

Nuair a dh'fhàsas sinn tinn, bidh sinn "a' gabhail tinneas".

A-nis, gabhaidh sinn fois. Mar sin leat an-dràsta.


Sign-up to our newsletter!

Weekly Gaelic to your inbox, with audio!