FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Appearances Coltas Dhaoine

Physical appearance and comparative adjectives. Coltas dhaoine agus buadhairean coimeasach.

Video is playing in pop-over.

Coltas Dhaoine

Presenter: Angela Mackay

[ANGELA] "A sgàthain, a sgàthain, cò as bòidhche san t-saoghal?"

"Tha tè ann ris an canar Nighean Bheag an Òr-fhuilt Bhuidhe. Is ise an tè as bòidhche. Ach cò mise? Is mi an sgàthan as gòraiche a bha riamh air talamh."

Tha fhios agam gu bheil mi car tro chèile leis na sgeulachdan cloinne agam ach tha iad glè mhath, na sgeulachdan ud, son coimhead air buadhairean coimeasach agus feabhasach. Tha an troich as gràinnde againn; an tè leis an fhalt as fhaide a tha a' fuireach san tùr as àirde agus tha tòrr de na daoine agus na boireannaich a tha sna sgeulachdan cloinne seo nas dreachmhoire na càch.

Sa chliob seo, bheir sin sùil air mar a tha na facail seo ag obair. Bidh sibh uile eòlach air buadhairean ged, is dòcha, nach eil sibh eòlach gur h-e sin na tha aig daoine orra! Is iad na facail a bhios a' toirt mìneachadh neo a nì tuairisgeul air rudan. Mar sin, tha glainne beag agam an seo ach tha an glainne seo mòr. Tha càr slaodach agam ach tha càr luath aig mo bhràthair. 'S e na facail sin, mòr, beag, luath, slaodach, is iadsan an seòrsa de dh'fhacail air a bheil sin a-mach an seo.

Air ais chun nan glainnichean. Tha an tè seo nas àirde na an tè eile a tha àrd gu leòr, ach 's e an treas tè seo as àirde de na trì dhiubh. Dh'fhaodadh tu a ràdh, mar eisimpleir, gu bheil eich luath gu ruith ach gu bheil liopardan nas luaithe.

Sin agaibh am pàtran as cumanta. An do mhothaich sibh sin? Cha bhi am buadhair "cumanta" a' leantainn a' phàtrain againn. Gu tric 's e na buadhairean cumanta a tha rud beag diofraichte no mì-riaghailteach. Mar sin, anns an sgeulachd ud far a bheil na trì gobhair a' dol thairis na drochaide agus a' tachairt ris an troich ud, tha a' chiad fhear gu math beag, an dàrna fear rudeigin nas motha ach 's e an treas gobhar am fear as motha buileach.

Tha an taigh agam an ìre mhath beag ach tha an taigh aig mo charaid nas lugha buileach. Tha latha math againn an seo an-diugh, ach tha mi a' cluinntinn gum bi e nas fheàrr a-màireach. Tha e furasta dhomhsa a bhith a' coiseachd, ach 's ann a tha e nas fhasa dhomh a bhith nam shìneadh.

Mar sin, chì sibh gu bheil am pailteas dhiubh ann nach lean am pàtran, ach ri linn is gu bheil iad sin cho cumanta, cluinnidh sibh tric iad agus cha bu chòir dhaibh a bhith doirbh ionnsachadh. Chì sibh sna nòtaichean-coise rud beag a bharrachd fiosrachaidh mun chùis seo.

Mar sin leibh. Chì mi an ath thuras sibh.

NÒTAICHEAN-COISE

'S e a fhuair sibh sa chliob seo ach beagan eisimpleirean de bhuadhairean coimeasach agus feabhasach. Chan eil e gu diofar mas e facal boireann no fireann a th' ann, bidh sinn a' dèanamh caolachadh aig an deireadh le bhith a' cur "i" ann ron chonnraig, no am buidheann de chonnragan mu dheireadh agus "e" ann aig an deireadh.

Tha rud car diofraichte a' tachairt ma tha sibh a' bruidhinn mu rud a thachair san àm a chaidh seachad. Mar sin, ged a tha glainne gu math mòr againn an seo, tha cuimhne agam, nuair a bha mi òg, bha tè againn aig an taigh a bha na bu mhotha, da-rìribh cha chreid mi nach b' e a bh' innte ach an glainne a bu mhotha a chunnaic mi riamh! Ged is e latha math a th' againn an seo andiugh b' e latha na b' fheàrr a bh' ann an-dè. Tha mise car slaodach gu ruith san latha an-diugh, ach nuair a bha mi òg, bha mi na bu shlaodaiche an uair a bha mi na bu reamhra.

A bheil sibh a' faicinn a phàtrain? Bidh sinn a' cur "na" no "a" ann agus an uair sin "bu" agus sèimheachadh far an gabhadh a dhèanamh.


Sign-up to our newsletter!

Weekly Gaelic to your inbox, with audio!