FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Entertainment Dibhearsan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Sreath ùr Aibisidh

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Fàilte oirbh gu sreath ùr Aibisidh far am bi mise, Ùisdean MacIllFhinnein, agus dà sgioba de dh’eòlaichean, no co-dhiù duine no dithis aig nach robh an còrr ri dhèanamh, ri beagan spòrs agus fealla-dhà am measg fhaclan agus abairtean na Gàidhlig. Tha iad uile an seo agus Dwelly fon achlais, agus am Faclair Beag, agus Faclair na Pàrlamaid, agus uill tha fhios agaibh fhèin gu bheil barrachd air aon fhaclair ann agus feumar sin innse dhuibh. Dh’fhaodadh nach bi mi fhìn no iad fhèin no gu dearbh sibh fhèin càil nas foghlamaichte aig deireadh an t-sreath a tha seo ach tha sinn an dòchas gun toir sinn gàire oirbh agus gun glac sibh facal no abairt no fiosrachadh às ùr as an dol seachad.

[Ùisdean] Gu na sgiobaidhean ma-thà ’s air mo làimh chlì an sgiobair Iain MacIlleMhìcheil agus ’s iomadh duine ainmeil a tha air tighinn a-mach à Eilean Ìle.

[Iain] Tha.

[Ùisdean] Ach a rèir càite an lorg sibh am fiosrachadh a tha sin, chan eil Iain bochd nam measg. Tha an aon sheacaid air Iain a-nochd ge-tà ’s a bh’ air nuair a bha e air a’ chiad ruith de dh’Aibisidh bliadhnaichean mòra air ais.

[Iain] Tapadh leat airson sin! Bha dùil ’m gun robh do fhradharc dona ach cha robh mi buileach den bheachd gun dèanadh tu dubh de ghlas!

[Ùisdean] A’ chiad cheist, Iain, ciamar a chòrd Aibisidh riut a’ chiad turas?

[Iain] Uill tha mi air mo chlisgeadh nach eil thu ag aithneachadh sin bhon dealbh. Bha mi air mo chlisgeadh, bha an t-eagal orm. A’ chiad turas a bha mi riamh ann an stiùidio telebhisein.

[Ùisdean] Bheir sinn dhut comharra airson sin fhèin.

[Iain] Agus tha sibh gu math mì-mhodhail a’ cur an leithid an-àird, tha mise a’ smaointinn.

[Ùisdean] Uill còmhla ri Iain an turas seo, ged nach eil sin na annas mar a bhios fhios aig iomadach neach a tha a’ coimhead seo, Cairistiona NicAoidh no Neen mar as fheàrr a dh’aithnichear i. ’S e glè bheag a thig air Aibisidh as urrainn a ràdh gun robh Ted Heath uabhasach dèidheil air an lasagne aice. Tha mi ’n dòchas gun tuig sibh gur e Ted Heath am Prìomhaire a tha sin seach fear dhen aon ainm a b’ aithne dhomh fhìn às an Òban. Na h-òige ’s e fìor ghroupie a bh’ innte a’ siubhal nan sitigean a dh’fhaicinn còmhlan an leithid Iron Maiden, Whitesnake, Calum Kennedy, Van Morrison agus eile agus a’ faighinn backstage gus coinneachadh riutha. Tha fàilte ort, Neen.

[Neen] Abair eachdraidh. Chan eil fhios a’m, cha mhòr gu bheil mi gam aithneachadh fhìn.

[Iain] Agus chan eil sin ach an d’ anail fhèin?

[Neen] Ach bha mi ga do chreidsinn mu dheidhinn na seacaid. Tha fàileadh na mothballs thall an seo a tha deamhnaidh.

[Ùisdean] Gu sealladh ormsa! Uill, ’s fheàrr dhuinn gluasad ma-thà. Agus air mo làimh dheis, Màiri Anna NicDhòmhnaill. Chan eil cus ann an saoghal na Gàidhlig a th’ air uimhir de dh’obair a dhèanamh ann an saoghal nam faclan ri Màiri Anna. Tha i air a bhith a’ cnuasachadh agus a’ cagnadh fhaclan fad a beatha eadar a bhith ag obair aig a’ BhBC gu bhith na sgrìobhaiche leabhraichean do chloinn agus do dh’inbhich. Tha ceangal mòr aice ri cha mhòr a h-uile eilean deas air Na Hearadh ach ’s ann ann am Beàrnaraigh a tha an teadhaire a bhith airson faisg air dà fhichead bliadhna. Tha sinn air udalan ùr a chur oirre a-nochd gus nach teich i agus nach cuir i cus thoinneamhan dhan roth. Tha fàilte ort, a Mhàiri Anna.

[Màiri Anna] Uill tapadh leatsa, tha mi a’ smaoineachadh!

[Ùisdean] Uill tha mi a’ smaoineachadh gun robh tomhas dhen fhìrinn an sin ach ’s fheàrr dhuinn coimhead air Màiri Anna ann an seagh eile.

[Iain] Tha sealladh aice ri Iris Murdoch òg, nach eil? Tha.

[Màiri Anna] Tha mi toilichte gun tuirt thu òg ’s nach ann sean!

[Neen] Downtown Abbey.

[Iain] Gu dearbh.

[Ùisdean] Uill, a bheil sin a’ dèanamh feum dhut, a Mhàiri Anna?

[Màiri Anna] Tha e a’ cur eagal orm. Cà d’ fhuair thu siud?

[Ùisdean] Còmhla ri Màiri Anna airson taic a chumail rithe ’s cha deach i ach sgrìob a Sgalpaigh a lorg an fhir seo, Tormod MacLeòid. Tormod Federer mar a th’ againn air. Eòlaiche teanas Radio nan Gàidheal. Tha e air an stannadan agus an racket a cheannach airson na h-aibisidh a tha seo agus ’s e a bhios a’ leum seachad air a’ mheadhan a chur meal-a-naidheachd air MacIlleMhìcheil ma ghleidheas e fhèin agus Màiri Anna. Tha Tormod air a bhith an sàs ann an saoghal an telebhisein o chionn fhada. Tha e coltach gun tuirt Lorraine Kelly, ge b’ i cò ise, gun robh e “ridiculously handsome”.

[Tormod] Càil a theansa, a Mhàiri Anna?

[Ùisdean] A bheil thu a’ tighinn beò air an sin fhathast, a Thormoid?

[Tormod] Uill cha do choinnich i a-riamh rium agus mar sin ’s dòcha dìreach gu bheil beachd aice. Fàgaidh sinn aig an sin e.

[Ùisdean] Agus a bheil thu fhathast a’ tighinn beò air buntàta ’s sgadan?

[Tormod] Dha-rìribh! Chan eil am bet air.

[Ùisdean] Uill tha e a’ dèanamh feum dhut. Tha e a’ dèanamh feum dhut, sin a chanainn.

[Tormod] Seall mo chraiceann.

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

A new series of Aibisidh

English Beurla

[Hugh Dan] Welcome to a new series of Aibisidh where I, Hugh Dan MacLennan, and two teams of experts, or at least a couple of people that didn’t have anything else to do, will be having some fun with Gaelic words and phrases. They are all here with Dwelly under their arm, and the Faclair Beag, and Faclair na Pàrlamaid, and well you know yourself that there is more than one dictionary and you must aware of that. Perhaps I, them or yourself won’t be any more educated at the end of this series but we hope that we make you laugh and that you catch a word or a phrase or some new information in the passing.

[Hugh Dan] To the teams then and on my left hand side the captain John Carmichael. Many a famous person has come out of Islay.

[John] Yes.

[Hugh Dan] But depending on where you find that information, poor John isn’t among them. John has the same jacket on tonight though as he had when he was on the first run of Aibisidh many years ago.

[John] Thanks for that! I thought your sight was bad but I didn’t exactly think that you would turn black to grey!

[Hugh Dan] The first question, Iain, how did you enjoy Aibisidh the first time?

[John] Well I’m surprised that you can’t recognise that from the picture. I was nervous, I was afraid. The first that I was ever in a television studio.

[Hugh Dan] You will give you a point just for that.

[John] And you are very rude putting the likes up, I think.

[Hugh Dan] Well with Iain this time, although this is not strange to those who watch this, Christina MacKay or Neen as she is better known. It’s very few that come on Aibisidh that can say that Ted Heath was very fond of her lasagne. I hope you understand that that’s Ted Heath the Prime Minister instead of a man with the same name that I knew from Oban. In her youth she was a true groupie travelling all over to see bands such as Iron Maiden, White Snake, Calum Kennedy, Van Morrison and others and getting backstage to meet them. Welcome, Neen.

[Neen] What a history. I don’t know, I barely recognise myself.

[John] And that’s just in your own view?

[Neen] But I believe you about the jacket. There’s a dreadful smell of mothballs over here.

[Hugh Dan] My goodness! Well, we better move then. And on my right hand side, Mary Anne Macdonald. There aren’t many in the Gaelic world that have done as much work in the world of words as Mary Anne. She has been studying and linking words all her life between working at the BBC to being a writer of books for children and adults. She has a strong connection to nearly every island south of Harris but it is in Berneray that the --- has been for nearly forty years. We have put a new twist on her tonight so that she doesn’t flee and put too much twists in the wheel. Welcome, Mary Anne.

[Mary Anne] Well thank you, I think!

[Hugh Dan] Well I think there was a bit of truth in that but we better look at Màiri Anna in another light.

[John] She has the look like a young Iris Murdoch, doesn’t she? Yes.

[Mary Anne] I am pleased that you said young and not old!

[Neen] Downtown Abbey.

[John] Indeed.

[Hugh Dan] Well, does that help you, Màiri Anna?

[Mary Anne] It frightens me. Where did you get that?

[Hugh Dan] Joining Mary Anne to help her and she only went on a wee jaunt to Scalpay to find this man, Norman MacLeod. Norman Federer as we call him. Radio nan Gàidheal’s tennis expert. He has bought the standards and the racket for this Aibisidh and it’ll be him that will jump across the middle to congratulate Carmichael if he and Mary Anne win. Norman has been involved in the world of television for a long time. Apparently Lorraine Kelly, whoever she is, said that he was “ridiculously handsome”.

[Norman] Any chance, Màiri Anna?

[Hugh Dan] Are you still dining out on that, Norman?

[Norman] Well she has never met me and therefore perhaps she only has a hunch. We’ll leave it at that.

[Hugh Dan] And are you still surviving on potatoes and herring?

[Norman] Certainly! Nothing beats it.

[Hugh Dan] Well it’s doing you good. It’s doing you good, that what I’d say.

[Norman] Look at my skin.

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.

 

 

Sreath ùr Aibisidh

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Fàilte oirbh gu sreath ùr Aibisidh far am bi mise, Ùisdean MacIllFhinnein, agus dà sgioba de dh’eòlaichean, no co-dhiù duine no dithis aig nach robh an còrr ri dhèanamh, ri beagan spòrs agus fealla-dhà am measg fhaclan agus abairtean na Gàidhlig. Tha iad uile an seo agus Dwelly fon achlais, agus am Faclair Beag, agus Faclair na Pàrlamaid, agus uill tha fhios agaibh fhèin gu bheil barrachd air aon fhaclair ann agus feumar sin innse dhuibh. Dh’fhaodadh nach bi mi fhìn no iad fhèin no gu dearbh sibh fhèin càil nas foghlamaichte aig deireadh an t-sreath a tha seo ach tha sinn an dòchas gun toir sinn gàire oirbh agus gun glac sibh facal no abairt no fiosrachadh às ùr as an dol seachad.

[Ùisdean] Gu na sgiobaidhean ma-thà ’s air mo làimh chlì an sgiobair Iain MacIlleMhìcheil agus ’s iomadh duine ainmeil a tha air tighinn a-mach à Eilean Ìle.

[Iain] Tha.

[Ùisdean] Ach a rèir càite an lorg sibh am fiosrachadh a tha sin, chan eil Iain bochd nam measg. Tha an aon sheacaid air Iain a-nochd ge-tà ’s a bh’ air nuair a bha e air a’ chiad ruith de dh’Aibisidh bliadhnaichean mòra air ais.

[Iain] Tapadh leat airson sin! Bha dùil ’m gun robh do fhradharc dona ach cha robh mi buileach den bheachd gun dèanadh tu dubh de ghlas!

[Ùisdean] A’ chiad cheist, Iain, ciamar a chòrd Aibisidh riut a’ chiad turas?

[Iain] Uill tha mi air mo chlisgeadh nach eil thu ag aithneachadh sin bhon dealbh. Bha mi air mo chlisgeadh, bha an t-eagal orm. A’ chiad turas a bha mi riamh ann an stiùidio telebhisein.

[Ùisdean] Bheir sinn dhut comharra airson sin fhèin.

[Iain] Agus tha sibh gu math mì-mhodhail a’ cur an leithid an-àird, tha mise a’ smaointinn.

[Ùisdean] Uill còmhla ri Iain an turas seo, ged nach eil sin na annas mar a bhios fhios aig iomadach neach a tha a’ coimhead seo, Cairistiona NicAoidh no Neen mar as fheàrr a dh’aithnichear i. ’S e glè bheag a thig air Aibisidh as urrainn a ràdh gun robh Ted Heath uabhasach dèidheil air an lasagne aice. Tha mi ’n dòchas gun tuig sibh gur e Ted Heath am Prìomhaire a tha sin seach fear dhen aon ainm a b’ aithne dhomh fhìn às an Òban. Na h-òige ’s e fìor ghroupie a bh’ innte a’ siubhal nan sitigean a dh’fhaicinn còmhlan an leithid Iron Maiden, Whitesnake, Calum Kennedy, Van Morrison agus eile agus a’ faighinn backstage gus coinneachadh riutha. Tha fàilte ort, Neen.

[Neen] Abair eachdraidh. Chan eil fhios a’m, cha mhòr gu bheil mi gam aithneachadh fhìn.

[Iain] Agus chan eil sin ach an d’ anail fhèin?

[Neen] Ach bha mi ga do chreidsinn mu dheidhinn na seacaid. Tha fàileadh na mothballs thall an seo a tha deamhnaidh.

[Ùisdean] Gu sealladh ormsa! Uill, ’s fheàrr dhuinn gluasad ma-thà. Agus air mo làimh dheis, Màiri Anna NicDhòmhnaill. Chan eil cus ann an saoghal na Gàidhlig a th’ air uimhir de dh’obair a dhèanamh ann an saoghal nam faclan ri Màiri Anna. Tha i air a bhith a’ cnuasachadh agus a’ cagnadh fhaclan fad a beatha eadar a bhith ag obair aig a’ BhBC gu bhith na sgrìobhaiche leabhraichean do chloinn agus do dh’inbhich. Tha ceangal mòr aice ri cha mhòr a h-uile eilean deas air Na Hearadh ach ’s ann ann am Beàrnaraigh a tha an teadhaire a bhith airson faisg air dà fhichead bliadhna. Tha sinn air udalan ùr a chur oirre a-nochd gus nach teich i agus nach cuir i cus thoinneamhan dhan roth. Tha fàilte ort, a Mhàiri Anna.

[Màiri Anna] Uill tapadh leatsa, tha mi a’ smaoineachadh!

[Ùisdean] Uill tha mi a’ smaoineachadh gun robh tomhas dhen fhìrinn an sin ach ’s fheàrr dhuinn coimhead air Màiri Anna ann an seagh eile.

[Iain] Tha sealladh aice ri Iris Murdoch òg, nach eil? Tha.

[Màiri Anna] Tha mi toilichte gun tuirt thu òg ’s nach ann sean!

[Neen] Downtown Abbey.

[Iain] Gu dearbh.

[Ùisdean] Uill, a bheil sin a’ dèanamh feum dhut, a Mhàiri Anna?

[Màiri Anna] Tha e a’ cur eagal orm. Cà d’ fhuair thu siud?

[Ùisdean] Còmhla ri Màiri Anna airson taic a chumail rithe ’s cha deach i ach sgrìob a Sgalpaigh a lorg an fhir seo, Tormod MacLeòid. Tormod Federer mar a th’ againn air. Eòlaiche teanas Radio nan Gàidheal. Tha e air an stannadan agus an racket a cheannach airson na h-aibisidh a tha seo agus ’s e a bhios a’ leum seachad air a’ mheadhan a chur meal-a-naidheachd air MacIlleMhìcheil ma ghleidheas e fhèin agus Màiri Anna. Tha Tormod air a bhith an sàs ann an saoghal an telebhisein o chionn fhada. Tha e coltach gun tuirt Lorraine Kelly, ge b’ i cò ise, gun robh e “ridiculously handsome”.

[Tormod] Càil a theansa, a Mhàiri Anna?

[Ùisdean] A bheil thu a’ tighinn beò air an sin fhathast, a Thormoid?

[Tormod] Uill cha do choinnich i a-riamh rium agus mar sin ’s dòcha dìreach gu bheil beachd aice. Fàgaidh sinn aig an sin e.

[Ùisdean] Agus a bheil thu fhathast a’ tighinn beò air buntàta ’s sgadan?

[Tormod] Dha-rìribh! Chan eil am bet air.

[Ùisdean] Uill tha e a’ dèanamh feum dhut. Tha e a’ dèanamh feum dhut, sin a chanainn.

[Tormod] Seall mo chraiceann.

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

A new series of Aibisidh

English Beurla

[Hugh Dan] Welcome to a new series of Aibisidh where I, Hugh Dan MacLennan, and two teams of experts, or at least a couple of people that didn’t have anything else to do, will be having some fun with Gaelic words and phrases. They are all here with Dwelly under their arm, and the Faclair Beag, and Faclair na Pàrlamaid, and well you know yourself that there is more than one dictionary and you must aware of that. Perhaps I, them or yourself won’t be any more educated at the end of this series but we hope that we make you laugh and that you catch a word or a phrase or some new information in the passing.

[Hugh Dan] To the teams then and on my left hand side the captain John Carmichael. Many a famous person has come out of Islay.

[John] Yes.

[Hugh Dan] But depending on where you find that information, poor John isn’t among them. John has the same jacket on tonight though as he had when he was on the first run of Aibisidh many years ago.

[John] Thanks for that! I thought your sight was bad but I didn’t exactly think that you would turn black to grey!

[Hugh Dan] The first question, Iain, how did you enjoy Aibisidh the first time?

[John] Well I’m surprised that you can’t recognise that from the picture. I was nervous, I was afraid. The first that I was ever in a television studio.

[Hugh Dan] You will give you a point just for that.

[John] And you are very rude putting the likes up, I think.

[Hugh Dan] Well with Iain this time, although this is not strange to those who watch this, Christina MacKay or Neen as she is better known. It’s very few that come on Aibisidh that can say that Ted Heath was very fond of her lasagne. I hope you understand that that’s Ted Heath the Prime Minister instead of a man with the same name that I knew from Oban. In her youth she was a true groupie travelling all over to see bands such as Iron Maiden, White Snake, Calum Kennedy, Van Morrison and others and getting backstage to meet them. Welcome, Neen.

[Neen] What a history. I don’t know, I barely recognise myself.

[John] And that’s just in your own view?

[Neen] But I believe you about the jacket. There’s a dreadful smell of mothballs over here.

[Hugh Dan] My goodness! Well, we better move then. And on my right hand side, Mary Anne Macdonald. There aren’t many in the Gaelic world that have done as much work in the world of words as Mary Anne. She has been studying and linking words all her life between working at the BBC to being a writer of books for children and adults. She has a strong connection to nearly every island south of Harris but it is in Berneray that the --- has been for nearly forty years. We have put a new twist on her tonight so that she doesn’t flee and put too much twists in the wheel. Welcome, Mary Anne.

[Mary Anne] Well thank you, I think!

[Hugh Dan] Well I think there was a bit of truth in that but we better look at Màiri Anna in another light.

[John] She has the look like a young Iris Murdoch, doesn’t she? Yes.

[Mary Anne] I am pleased that you said young and not old!

[Neen] Downtown Abbey.

[John] Indeed.

[Hugh Dan] Well, does that help you, Màiri Anna?

[Mary Anne] It frightens me. Where did you get that?

[Hugh Dan] Joining Mary Anne to help her and she only went on a wee jaunt to Scalpay to find this man, Norman MacLeod. Norman Federer as we call him. Radio nan Gàidheal’s tennis expert. He has bought the standards and the racket for this Aibisidh and it’ll be him that will jump across the middle to congratulate Carmichael if he and Mary Anne win. Norman has been involved in the world of television for a long time. Apparently Lorraine Kelly, whoever she is, said that he was “ridiculously handsome”.

[Norman] Any chance, Màiri Anna?

[Hugh Dan] Are you still dining out on that, Norman?

[Norman] Well she has never met me and therefore perhaps she only has a hunch. We’ll leave it at that.

[Hugh Dan] And are you still surviving on potatoes and herring?

[Norman] Certainly! Nothing beats it.

[Hugh Dan] Well it’s doing you good. It’s doing you good, that what I’d say.

[Norman] Look at my skin.

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.