FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Entertainment Dibhearsan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Faclan ùra

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Uill, na cuairtean a-nis an dèidh na cuairt a tha sin, tha mi toilichte innse dhuibh gu bheil sibh co-ionann aig a dhà an urra, agus tha sin airidh air “yay” a bheannachadh. Uill, tha sibh uile eòlach gu leòr air faclan ùra ann an Gàidhlig, ged nach tuigeamaid iad ’s dòcha uaireannan. Uaireannan eile chan eil annta ach seann fhaclan air an cleachdadh às ùr, ’s nì sinn ar dìcheall an suidheachadh sin a leasachadh dhuibh anns a’ chuairt a tha seo. ’S dòcha. Agus chì sinn dè an t-alt a th' aig na sgiobaidhean an uair sin cuideachd, air na jackenfilisters. Agus seo na fuaimean a bhios aig na sgiobaidhean nuair a gheibh iad dà phuing airson gach freagairt a tha ceart, bonus ann an siud ’s ann an seo, agus ma tha am freagairt ceàrr thèid e a-null chun taoibh eile. Seo na fuaimean ma-thà, an “jackenfilisters” aig Màiri-Anna ’s e aiseag Bheàrnaraigh a tha siud.

[Màiri-Anna] Ceò sa chaolas.

[Ùisdean] An do chaill sibh aiseag Bheàrnaraigh a-riamh? Siud a chluinneadh tu nam biodh tu air a call , co-dhiù…

[Gilleasbuig] ’S e.

[Ùisdean] Agus air an taobh seo, aig Iain MacIlleMhìcheil…

[Iain] Fuaim a tha gu math cumanta againn ann an Ìle…

[Ùisdean] Agnes, a bheil thu ag aithneachadh…

[Agnes] Uh, eh, gèadh…

[Ùisdean] “Gèadh”. Na geòidh ann an Ìle. Sin ma-thà na fuaimean a th' againn air an jackenfilisters. Agus feuchamaid ma-thà air a’ chiad fhacal ùr, ‘s e a’ chiad fhacal a th’ agam - “smachd-bhannan”. “Smachd-bhannan”. Laighibh air na jackenfilisters.

[Iain] Ò, bidh fios aig Gilleasbuig.

[Gilleasbuig] Sin agad…

[Ùisdean] Mìneachadh ann an Gàidhlig, ma thèid agad air.

[Gilleasbuig] A bhith a’ cur stad air bathar a bhios a’ dol o dhùthaich gu dùthaich eile.

[Ùisdean] Dè gun glasadh, no dùnadh an doras?

[Gilleasbuig] ’S e.

[Ùisdean] Facal Beurla?

[Gilleasbuig] Chan urrainn chan urrainn. Chan eil a’ Bheurla a’ tighinn thugam idir. Chan eil a’ Bheurla agam…

[Ùisdean] “Sanctions”. “Sanctions”. Uill, bheir sinn dà chomharra do Mhàiri-Anna is Gilleasbaig airson sin fhaighinn. An ath-fhacal ma-thà, feuchaibh air na jackenfilisters - “lorg-carboin”. Air an taobh seo a-rithist.

[Gilleasbuig] Mar “carbon footprint”.

[Ùisdean] “Carbon footprint?” An cuir thu Gàidhlig air “carbon footprint” idir?

[Gilleasbuig] Nuair a bhios tu a’ coiseachd tron taigh le tuil.

[Ùisdean] A’ cur a-mach an teine?

[Gilleasbuig] Sin e. A’ cur a-mach luath sa mhadainn. Bidh carbon footprints a-tighinn a-steach.

[Ùisdean] Tha mi a’ smaoineachadh gun toir mi dhut a dhà airson sin, a Gilleasbuig.

[Iain] Agus, tha fios gun toir thu puing dhuinne, seach gun do dh’ fhàisg sinn am putan.

[Ùisdean] Feuchaidh sinn a-rithist, leis an fhear eile ma-thà. Seo an ath-fhacal - “sròn-adharcach”. Ò, gu sealladh orm!

[Gilleasbuig] Beathach mòr a gheibh thu ann an Afraga. “Rhinoceros”.

[Ùisdean] “Rhinoceros”. Beathach mòr ann an Afraga. Tha mise a’ smaoineachadh gum feum sibh dìreach ur làmh a chumail air.

[Iain] Mar a tha iadsan a’ dèanamh!

[Ùisdean] Tha sinn a’ dol a dh'fheuchainn aonan eile agus gabh air…

[Iain] Cha leig thu leas, bidh e doirbh ri threòladh.

[Ùisdean] Facal no dhà eile ma-thà. Iain, ma-thà…

[Iain] “Bann-leathann”. Uill, ’s e sin an rud air a bheil a h-uile duine a’ bruidhinn…

[Ùisdean] Dè seòrsa gèadh a tha sin, Iain? Innse dhomh.

[Iain] Gèadh gu math luath a th’ ann!

[Ùisdean] Stadaidh sinn a-nise. “Bann-leathann”?

[Iain] Tha a h-uile duine ga iarraidh. Mar as luaithe, ’s ann as fheàrr.

[Ùisdean] Mar as luaithe, ’s ann as fheàrr. “Broadband” a th’ air na “computers” againn. Aonan eile, dà phuing gu Iain McIlleMhìcheil an turas-sa. “Cùl-bheingear”. “Cùl-bheingear”? A Mhàiri-Anna?

[Màiri-Anna] Fear a tha sa Phàrlamaid agus cha do ràinig e ìre mhinisteir no rùnaire, tha e dìreach air na beingean-chuil…

[Iain] ’S dòcha gun do ràinig e, agus…

[Ùisdean] Beingean-cùil. “Backbencher” a th’ ann. Dà phuing do Mhàiri-Anna is do Ghilleasbaig. Fear eile a-nis’, facal, facal eile. Aon eile - “spèileadair”, ann an càbhaig. [fuaim] Gèadh…

[Agnes] “Skater”. Bidh iad air falbh le spèile-bord.

[Ùisdean] Spèile-bòrd. Spèile-bòrd…

[Ùisdean] Seo a-nis.

[Iain] Am bi thu fhèin air falbh air spèile-bòrd?

[Ùisdean] Feumaidh gu bheil raon-spèilearachd agaibh ann an Nis!

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

New words

English Beurla

[Hugh Dan] Well, the rounds after that round, I am pleased to tell you that you are tied on two each, and that is deserving of congratulations. Well, you are all plenty aware of new Gaelic words, even though we may not understand them at times perhaps. At other times they are just old words used in new ways, and we’ll try our best to improve that situation for you in this round. Perhaps. And we’ll now see what sounds the teams have then as well, on the jackenfilisters. And here are the teams’ sounds when they get two points for each correct answer, a bonus here and there, and if the answer is incorrect it’ll go over to the other side. Here are the sounds then, Mary Anne’s “jackamfillister” - that’s the Berneray ferry.

[Mary Anne] - Fog in the bay.

[Hugh Dan] Have you ever missed the Berneray ferry? That’s what you’d hear if you had, anyway…

[Gilleasbuig] It is.

[Hugh Dan] And on this side, John Carmichael’s…

[John] A sound which is very common over in Islay…

[Hugh Dan] Agnes, do you recognise…

[Agnes] A goose…

[Hugh Dan] “A goose”. The geese in Islay. Well then, that’s the sounds we have on the jackenfilisters. Let’s have a go at the first word then, the first word I’ve got - “smachd-bhannan”. “Smachd-bhannan”. Push the “jackenfilisters.

[John] Oh, Gilleasbuig will know.

[Gilleasbuig] That’s…

[Hugh Dan] Explain in Gaelic, if you can.

[Gilleasbuig] To stop goods which go from country to country.

[Hugh Dan] What to lock, or close the door?

[Gilleasbuig] Yes.

[Hugh Dan] The English word?

[Gilleasbuig] I can’t. The English isn’t coming to me at all. I don’t know the English…

[Hugh Dan] Sanctions. Sanctions. Well, we’ll give two points to Mary Anne and to Gilleasbuig for getting that. The next word then, have a go on the jackenfilisters - “lorg-carboin”. This side again.

[Gilleasbuig] Like carbon footprint.

[Hugh Dan] Carbon footprint? Can you translate that into Gaelic at all?

[Gilleasbuig] When you walk through the house…

[Hugh Dan] Putting out the fire?

[Gilleasbuig] Exactly. Putting out the ashes in the morning. There’ll be carbon footprints coming in.

[Hugh Dan] I think I’ll give you two for that, Gilleasbuig.

[John] And, I know you’ll give us one, because we pushed the button

[Hugh Dan] We shall try again, with the next one. Here’s the next word - “sròn-adharcach”. Oh, heavens!

[Gilleasbuig] A big animal you find in Africa. A Rhinoceros.

[Hugh Dan] “Rhinoceros”. A big animal that you find in Africa. I think you just need to keep your hand on it.

[John] As they are doing!

[Hugh Dan] We’re going to try one more and you can…

[John] You needn’t bother, it’ll be hard…

[Hugh Dan] Another word or two, then. John, then…

[John] “Bann-leathann”. Well, that’s the thing everyone’s talking about…

[Hugh Dan] What sort of goose is that, John?

[John] A very fast goose!

[Hugh Dan] We’ll stop there now. “Bann-leathann”?

[John] Everyone wants it. The faster, the better.

[Hugh Dan] The faster, the better. The “Broadband” we have on our computers. One more, two points to John Carmichael this time. “Cùl-bheingear”. “Cùl-bheingear”? [noise] Mary Anne?

[Mary Anne] A person in Parliament who hasn’t reached the level of minister or secretary, they’re just on the back benches…

[John] Perhaps they did reach that level, and…

[Hugh Dan] Back benches. It’s “backbencher”. Two points to Mary Anne and to Gilleasbuig. Another one now, a word, another word. One more - “spèileadair”. hurry. A goose…

[Agnes] “Skater”. They go off on a skateboard.

[Hugh Dan] Skateboard. Skateboard…

[Hugh Dan] Well now.

[John] Do you yourself skateboard?

[Hugh Dan] You must have a skatepark in Ness!

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.

 

 

Faclan ùra

Gaelic Gàidhlig

[Ùisdean] Uill, na cuairtean a-nis an dèidh na cuairt a tha sin, tha mi toilichte innse dhuibh gu bheil sibh co-ionann aig a dhà an urra, agus tha sin airidh air “yay” a bheannachadh. Uill, tha sibh uile eòlach gu leòr air faclan ùra ann an Gàidhlig, ged nach tuigeamaid iad ’s dòcha uaireannan. Uaireannan eile chan eil annta ach seann fhaclan air an cleachdadh às ùr, ’s nì sinn ar dìcheall an suidheachadh sin a leasachadh dhuibh anns a’ chuairt a tha seo. ’S dòcha. Agus chì sinn dè an t-alt a th' aig na sgiobaidhean an uair sin cuideachd, air na jackenfilisters. Agus seo na fuaimean a bhios aig na sgiobaidhean nuair a gheibh iad dà phuing airson gach freagairt a tha ceart, bonus ann an siud ’s ann an seo, agus ma tha am freagairt ceàrr thèid e a-null chun taoibh eile. Seo na fuaimean ma-thà, an “jackenfilisters” aig Màiri-Anna ’s e aiseag Bheàrnaraigh a tha siud.

[Màiri-Anna] Ceò sa chaolas.

[Ùisdean] An do chaill sibh aiseag Bheàrnaraigh a-riamh? Siud a chluinneadh tu nam biodh tu air a call , co-dhiù…

[Gilleasbuig] ’S e.

[Ùisdean] Agus air an taobh seo, aig Iain MacIlleMhìcheil…

[Iain] Fuaim a tha gu math cumanta againn ann an Ìle…

[Ùisdean] Agnes, a bheil thu ag aithneachadh…

[Agnes] Uh, eh, gèadh…

[Ùisdean] “Gèadh”. Na geòidh ann an Ìle. Sin ma-thà na fuaimean a th' againn air an jackenfilisters. Agus feuchamaid ma-thà air a’ chiad fhacal ùr, ‘s e a’ chiad fhacal a th’ agam - “smachd-bhannan”. “Smachd-bhannan”. Laighibh air na jackenfilisters.

[Iain] Ò, bidh fios aig Gilleasbuig.

[Gilleasbuig] Sin agad…

[Ùisdean] Mìneachadh ann an Gàidhlig, ma thèid agad air.

[Gilleasbuig] A bhith a’ cur stad air bathar a bhios a’ dol o dhùthaich gu dùthaich eile.

[Ùisdean] Dè gun glasadh, no dùnadh an doras?

[Gilleasbuig] ’S e.

[Ùisdean] Facal Beurla?

[Gilleasbuig] Chan urrainn chan urrainn. Chan eil a’ Bheurla a’ tighinn thugam idir. Chan eil a’ Bheurla agam…

[Ùisdean] “Sanctions”. “Sanctions”. Uill, bheir sinn dà chomharra do Mhàiri-Anna is Gilleasbaig airson sin fhaighinn. An ath-fhacal ma-thà, feuchaibh air na jackenfilisters - “lorg-carboin”. Air an taobh seo a-rithist.

[Gilleasbuig] Mar “carbon footprint”.

[Ùisdean] “Carbon footprint?” An cuir thu Gàidhlig air “carbon footprint” idir?

[Gilleasbuig] Nuair a bhios tu a’ coiseachd tron taigh le tuil.

[Ùisdean] A’ cur a-mach an teine?

[Gilleasbuig] Sin e. A’ cur a-mach luath sa mhadainn. Bidh carbon footprints a-tighinn a-steach.

[Ùisdean] Tha mi a’ smaoineachadh gun toir mi dhut a dhà airson sin, a Gilleasbuig.

[Iain] Agus, tha fios gun toir thu puing dhuinne, seach gun do dh’ fhàisg sinn am putan.

[Ùisdean] Feuchaidh sinn a-rithist, leis an fhear eile ma-thà. Seo an ath-fhacal - “sròn-adharcach”. Ò, gu sealladh orm!

[Gilleasbuig] Beathach mòr a gheibh thu ann an Afraga. “Rhinoceros”.

[Ùisdean] “Rhinoceros”. Beathach mòr ann an Afraga. Tha mise a’ smaoineachadh gum feum sibh dìreach ur làmh a chumail air.

[Iain] Mar a tha iadsan a’ dèanamh!

[Ùisdean] Tha sinn a’ dol a dh'fheuchainn aonan eile agus gabh air…

[Iain] Cha leig thu leas, bidh e doirbh ri threòladh.

[Ùisdean] Facal no dhà eile ma-thà. Iain, ma-thà…

[Iain] “Bann-leathann”. Uill, ’s e sin an rud air a bheil a h-uile duine a’ bruidhinn…

[Ùisdean] Dè seòrsa gèadh a tha sin, Iain? Innse dhomh.

[Iain] Gèadh gu math luath a th’ ann!

[Ùisdean] Stadaidh sinn a-nise. “Bann-leathann”?

[Iain] Tha a h-uile duine ga iarraidh. Mar as luaithe, ’s ann as fheàrr.

[Ùisdean] Mar as luaithe, ’s ann as fheàrr. “Broadband” a th’ air na “computers” againn. Aonan eile, dà phuing gu Iain McIlleMhìcheil an turas-sa. “Cùl-bheingear”. “Cùl-bheingear”? A Mhàiri-Anna?

[Màiri-Anna] Fear a tha sa Phàrlamaid agus cha do ràinig e ìre mhinisteir no rùnaire, tha e dìreach air na beingean-chuil…

[Iain] ’S dòcha gun do ràinig e, agus…

[Ùisdean] Beingean-cùil. “Backbencher” a th’ ann. Dà phuing do Mhàiri-Anna is do Ghilleasbaig. Fear eile a-nis’, facal, facal eile. Aon eile - “spèileadair”, ann an càbhaig. [fuaim] Gèadh…

[Agnes] “Skater”. Bidh iad air falbh le spèile-bord.

[Ùisdean] Spèile-bòrd. Spèile-bòrd…

[Ùisdean] Seo a-nis.

[Iain] Am bi thu fhèin air falbh air spèile-bòrd?

[Ùisdean] Feumaidh gu bheil raon-spèilearachd agaibh ann an Nis!

Chaidh am prògram seo, Aibisidh, a chraoladh an toiseach ann an 2012.

 

 

New words

English Beurla

[Hugh Dan] Well, the rounds after that round, I am pleased to tell you that you are tied on two each, and that is deserving of congratulations. Well, you are all plenty aware of new Gaelic words, even though we may not understand them at times perhaps. At other times they are just old words used in new ways, and we’ll try our best to improve that situation for you in this round. Perhaps. And we’ll now see what sounds the teams have then as well, on the jackenfilisters. And here are the teams’ sounds when they get two points for each correct answer, a bonus here and there, and if the answer is incorrect it’ll go over to the other side. Here are the sounds then, Mary Anne’s “jackamfillister” - that’s the Berneray ferry.

[Mary Anne] - Fog in the bay.

[Hugh Dan] Have you ever missed the Berneray ferry? That’s what you’d hear if you had, anyway…

[Gilleasbuig] It is.

[Hugh Dan] And on this side, John Carmichael’s…

[John] A sound which is very common over in Islay…

[Hugh Dan] Agnes, do you recognise…

[Agnes] A goose…

[Hugh Dan] “A goose”. The geese in Islay. Well then, that’s the sounds we have on the jackenfilisters. Let’s have a go at the first word then, the first word I’ve got - “smachd-bhannan”. “Smachd-bhannan”. Push the “jackenfilisters.

[John] Oh, Gilleasbuig will know.

[Gilleasbuig] That’s…

[Hugh Dan] Explain in Gaelic, if you can.

[Gilleasbuig] To stop goods which go from country to country.

[Hugh Dan] What to lock, or close the door?

[Gilleasbuig] Yes.

[Hugh Dan] The English word?

[Gilleasbuig] I can’t. The English isn’t coming to me at all. I don’t know the English…

[Hugh Dan] Sanctions. Sanctions. Well, we’ll give two points to Mary Anne and to Gilleasbuig for getting that. The next word then, have a go on the jackenfilisters - “lorg-carboin”. This side again.

[Gilleasbuig] Like carbon footprint.

[Hugh Dan] Carbon footprint? Can you translate that into Gaelic at all?

[Gilleasbuig] When you walk through the house…

[Hugh Dan] Putting out the fire?

[Gilleasbuig] Exactly. Putting out the ashes in the morning. There’ll be carbon footprints coming in.

[Hugh Dan] I think I’ll give you two for that, Gilleasbuig.

[John] And, I know you’ll give us one, because we pushed the button

[Hugh Dan] We shall try again, with the next one. Here’s the next word - “sròn-adharcach”. Oh, heavens!

[Gilleasbuig] A big animal you find in Africa. A Rhinoceros.

[Hugh Dan] “Rhinoceros”. A big animal that you find in Africa. I think you just need to keep your hand on it.

[John] As they are doing!

[Hugh Dan] We’re going to try one more and you can…

[John] You needn’t bother, it’ll be hard…

[Hugh Dan] Another word or two, then. John, then…

[John] “Bann-leathann”. Well, that’s the thing everyone’s talking about…

[Hugh Dan] What sort of goose is that, John?

[John] A very fast goose!

[Hugh Dan] We’ll stop there now. “Bann-leathann”?

[John] Everyone wants it. The faster, the better.

[Hugh Dan] The faster, the better. The “Broadband” we have on our computers. One more, two points to John Carmichael this time. “Cùl-bheingear”. “Cùl-bheingear”? [noise] Mary Anne?

[Mary Anne] A person in Parliament who hasn’t reached the level of minister or secretary, they’re just on the back benches…

[John] Perhaps they did reach that level, and…

[Hugh Dan] Back benches. It’s “backbencher”. Two points to Mary Anne and to Gilleasbuig. Another one now, a word, another word. One more - “spèileadair”. hurry. A goose…

[Agnes] “Skater”. They go off on a skateboard.

[Hugh Dan] Skateboard. Skateboard…

[Hugh Dan] Well now.

[John] Do you yourself skateboard?

[Hugh Dan] You must have a skatepark in Ness!

This programme, Aibisidh, was first broadcast in 2012.