FaclairDictionary EnglishGàidhlig

987: Loch nan Dùbhrachan 987: Loch nan Dùbhrachan

B1 - Intermediate - The Little LetterB1 - Eadar-mheadhanach - An Litir Bheag

Litir shìmplidh sheachdaineach do luchd-ionnsachaidh le clàr-fuaime, tar-sgrìobhadh is eadar-theangachadh. A simple weekly letter to Gaelic learners with audio, transcription and translation.

Tha an litir bheag ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. The little letter is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Audio is playing in pop-over.

Loch nan Dùbhrachan

Gaelic Gàidhlig

Ma tha sibh air a dhol gu cùrsa no tachartas aig Sabhal Mòr Ostaig – ‘Colaiste na Gàidhlig’ anns an Eilean Sgitheanach – math dh’fhaodte gum bi sibh eòlach air Loch nan Dùbhrachan. Tha e ri taobh rathad mòr Shlèite, an A851, aig ceann an rathaid bhig a tha a’ dol gu ruige An t-Òrd.

Tha an t-Suirbhidh Òrdanais a’ cumail a-mach gu bheil Loch nan Dùbhrachan math dh’fhaodte a’ ciallachadh ‘the loch of dimness or … gloom’. Gu h-ionadail, tha daoine ag ràdh gu bheil e a’ ciallachadh ‘the loch of the spirits’. Tha an t-ainm a’ dol le seann sgeul.

Tha mi a’ dol a dh’innse dhuibh mar a dh’aithris M.E.M. Donaldson – Mary Ethel Muir Donaldson – an sgeul anns an leabhar aice ‘Wandering in the Western Highlands and Islands’. Chaidh fhoillseachadh o chionn ceud bliadhna. Tha i ag ràdh gun robh muinntir an àite dhen bheachd gun robh each-uisge a’ fuireach anns an loch.

Bha còmhradh aice le seann duine. Dh’inns e dhi gun robh e an sàs, leth-cheud bliadhna roimhe, ann an oidhirp each-uisge Loch nan Dùbhrachan a ghlacadh. Ged as e ‘each-uisge’ a chanadh daoine ris, bha e na bu choltaiche ri bò le muing fhada. Agus bhiodh e a’ dèanamh lorgan-coise a bha ann an cumadh botal-fìona.

Nuair a thàinig an latha airson an t-each-uisge a ghlacadh, bha e mar latha-fèille. Cha deach na sgoilearan don sgoil. Thàinig sluagh mòr gu ruige Loch nan Dùbhrachan. Bha gu leòr dhiubh a’ gabhail dhramaichean.

Bha dà bhàta bheag air an loch. Bha lìon air a shìneadh eatarra. Chaidh a ghlacadh le rudeigin air a’ ghrunnd – seann chraobh no clach. Ach bha cuid de na daoine a’ smaoineachadh gun robh an t-each-uisge an sàs ann! Theich iad, agus an t-eagal orra!

Nuair a bha an obair seachad, cha robh dad anns an lìon ach dà gheadas. Mar sin, an robh an t-ùghdar – M.E.M. Donaldson – dhen bheachd nach robh creutair dhen t-seòrsa sin ann an Loch nan Dùbhrachan? Cha robh! Bha i dhen bheachd gun do dh’fhàilnich orra an t-each-uisge a ghlacadh ach gun robh e fhathast beò anns an loch!

Loch nan Dùbhrachan

English Beurla

If you have been to a course or event at Sabhal Mòr Ostaig – the ‘Gaelic College on Skye – perhaps you will know Loch nan Dùbhrachan. It’s next to the main Sleat road, the A851, at the end of the minor road that leads to Ord.

The Ordnance Survey reckons that Loch nan Dùbhrachan perhaps means ‘the loch of dimness … or gloom’. Locally, people say that it means ‘the loch of the spirits’. The name is accompanied by an old story.

I’m going to tell you how M.E.M. Donaldson – Mary Ethel Muir Donaldson – reported the story in her book ‘Wandering in the Western Highlands and Islands’. It was published a century ago. She says that local people thought that a water-horse [or kelpie] was living in the loch.

She had a conversation with an elderly man. He told her that he was [had been] involved, fifty years previously, in an effort to catch the water-horse of Loch nan Dùbhrachan. Although people called it a ‘water-horse’, it was more like a cow with a long mane. And it would make footprints in the form of a wine bottle.

When the day came to catch the water-horse, it was like a holiday. The pupils didn’t go to school. A large number of people came to Loch nan Dùbhrachan. Plenty of them were taking drams [whisky].

There were two small boats on the loch. A net was stretched between them. It was caught by something on the bottom [of the loch] – an old tree or stone. But some folk thought the water-horse was tangled in it. They fled in fear!

When the work was done, there was nothing in the net but two pike [fish]. Thus, did the author – M.E.M. Donaldson reckon that there was no such creature in Loch nan Dùbhrachan? No! She reckoned that they failed to catch the water-horse but that it was still alive in the loch!

Loch nan Dùbhrachan

Gaelic Gàidhlig

Ma tha sibh air a dhol gu cùrsa no tachartas aig Sabhal Mòr Ostaig – ‘Colaiste na Gàidhlig’ anns an Eilean Sgitheanach – math dh’fhaodte gum bi sibh eòlach air Loch nan Dùbhrachan. Tha e ri taobh rathad mòr Shlèite, an A851, aig ceann an rathaid bhig a tha a’ dol gu ruige An t-Òrd.

Tha an t-Suirbhidh Òrdanais a’ cumail a-mach gu bheil Loch nan Dùbhrachan math dh’fhaodte a’ ciallachadh ‘the loch of dimness or … gloom’. Gu h-ionadail, tha daoine ag ràdh gu bheil e a’ ciallachadh ‘the loch of the spirits’. Tha an t-ainm a’ dol le seann sgeul.

Tha mi a’ dol a dh’innse dhuibh mar a dh’aithris M.E.M. Donaldson – Mary Ethel Muir Donaldson – an sgeul anns an leabhar aice ‘Wandering in the Western Highlands and Islands’. Chaidh fhoillseachadh o chionn ceud bliadhna. Tha i ag ràdh gun robh muinntir an àite dhen bheachd gun robh each-uisge a’ fuireach anns an loch.

Bha còmhradh aice le seann duine. Dh’inns e dhi gun robh e an sàs, leth-cheud bliadhna roimhe, ann an oidhirp each-uisge Loch nan Dùbhrachan a ghlacadh. Ged as e ‘each-uisge’ a chanadh daoine ris, bha e na bu choltaiche ri bò le muing fhada. Agus bhiodh e a’ dèanamh lorgan-coise a bha ann an cumadh botal-fìona.

Nuair a thàinig an latha airson an t-each-uisge a ghlacadh, bha e mar latha-fèille. Cha deach na sgoilearan don sgoil. Thàinig sluagh mòr gu ruige Loch nan Dùbhrachan. Bha gu leòr dhiubh a’ gabhail dhramaichean.

Bha dà bhàta bheag air an loch. Bha lìon air a shìneadh eatarra. Chaidh a ghlacadh le rudeigin air a’ ghrunnd – seann chraobh no clach. Ach bha cuid de na daoine a’ smaoineachadh gun robh an t-each-uisge an sàs ann! Theich iad, agus an t-eagal orra!

Nuair a bha an obair seachad, cha robh dad anns an lìon ach dà gheadas. Mar sin, an robh an t-ùghdar – M.E.M. Donaldson – dhen bheachd nach robh creutair dhen t-seòrsa sin ann an Loch nan Dùbhrachan? Cha robh! Bha i dhen bheachd gun do dh’fhàilnich orra an t-each-uisge a ghlacadh ach gun robh e fhathast beò anns an loch!

PDF

Download the text of this week's letter as a PDF:Thoir a-nuas Litir mar PDF:

Download File

PDF documents are especially suited for printing out. Most computers can open PDF files, but if you have problems viewing them you may need to install reader software such as Tha faidhleachan PDF gu sònraichte math airson clò-bhualadh. Tha e furasta gu leòr do chuid de choimpiutairean faidhleachan PDF fhosgladh, ach ma tha trioblaid agad ‘s dòcha gum biodh e feumail bathar-bog mar Adobe Acrobat Reader. fhaighinn.

Litir do Luchd-ionnsachaidh

This letter corresponds to Tha an Litir seo a’ buntainn ri Litir do Luchd-ionnsachaidh 1291

Podcast

BBC offers this litir as a podcast: Visit the programme page for more info and to download or subscribe. Tha am BBC a’ tabhainn seo mar podcast. Tadhail air an duilleag-phrògraim airson barrachd fiosrachaidh no airson podcast fhaighinn

Other letters Litrichean eile